"มหาบุรุษ
ลักษณะ ๓๒ ประการ"
ผู้ที่มีมหาบุรุษลักษณะ
เป็นคำที่ใช้เรียกพระพุทธเจ้าเมื่อก่อนตรัสรู้ ลักษณะของมหาบุรุษมี
๓๒ ประการ คือ
- มีพระบาทราบเสมอกัน
(พระบาท = เท้า)
- ลายพื้นพระบาทเป็นจักร (จักร = รูปลอยล้อรถ คือธรรมนำชีวิตไปสู่ความเจริญรุ่งเรือง
ดุลล้อนำไป สู่ที่หมาย)
- มีส้นพระบาทยาย (ถ้าแบ่ง ๔ ส่วน พระชงฆ์ตั้งอยู่ในส่วนที่
๓) (พระชงฆ์ = แข้ง)
- มีนิ้วยาวเรียว (หมายถึงนิ้วพระหัตถ์และพระบาทด้วย)(นิ้วพระหัตถ์
= นิ้วมือ)
- ฝ่าพระหัตถ์และฝ่าพระบาทอ่อนนุ่ม
- ฝ่าพระหัตถ์และฝ่าพระบาทมีลายดุจตาข่าย
- มีพระบาทเหมือนสังข์คว่ำ
อัฐิข้อพระบาทตั้งลอยอยู่หลังพระบาท กลับกลอกได้คล่อง
เมื่อทรงดำเนินผิดกว่าสามัญชน (อัฐิ = กระดูก ดำเนิน =
เดิน)
- พระชงฆ์เรียวดุจแข้งเนื้อทราย
- เมื่อยืนตรง พระหัตถ์ทั้งสองลูบจับพระชานุ
(พระชานุ = เข่า)
- มีพระคุยหะเร้นอยู่ในฝัก
(พระคุยหะ = อวัยวะที่ลับ)
- มีฉวีวรรณดุจสีทอง
(ฉวีวรรณ =สีผิวกาย)
- พระฉวีละเอียด
(พระฉวี = ผิว)
- มีเส้นพระโลมาเฉพาะขุมละเส้น
ๆ (พระโลมา = ขน)
- เส้นพระโลมาดำสนิทเวียนเป็นทักขิณาวัฏ
มีปลายงอนขึ้นข้างบน (ทักขิณาวัฏ = วนเลี้ยวทางขวาอย่างเข็มนาฬิกา)
- พระกายตั้งตรงดุจท้าวมหาพรหม
- มีพระมังสะอูมเต็มในที่
๗ แห่ง (คือ หลังพระหัตถ์ทั้ง ๒ และหลังพระบาททั้ง ๒ ,
พระอังสาทั้ง ๒, กับลำพระศอ) (พระมังสะ = เนื้อ , ชิ้นเนื้อ
พระอังสา = บ่า,ไหล่ พระศอ = คอ)
- มีส่วนพระสรีระกายบริบูรณ์
(ล่ำพี) ดุจกึ่งท่อนหน้าแห่งพญาราชสีห์ (สรีระ = ร่างกาย)
- พระปฤษฎางค์ราบเต็มเสมอกัน
(พระปฤษฎางค์ = ส่วนหลัง,ข้างหลัง)
- ส่วนพระกายเป็นปริมณฑล
ดุลปริมณฑลแห่งต้นไทร(พระกายสูงเท่ากับว่าของพระองค์)(วา
= เท่ากับ ๔ ศอก ประมาณ 2 เมตร)
- มีลำพระศอกกลมงามเสมอตลอด
- มีเส้นประสาทสำหรับรสพระกระยาหารอันดี
- มีพระหนุดุจคางแห่งราชสีห์
(โค้งเหมือนวงพระจันทร์)(พระหนุ = คาง)
- มีพระทนต์ ๔๐
ซี่ (ข้างละ ๒๐ ซี่) (พระทนต์ = ฟัน)
- มีพระทนต์เรียบเสมอกัน
- พระทนต์เรียบสนิทมิได้ห่าง
- เขี้ยวพระทนต์ทั้ง
4 ขาวงามบริสุทธ์
- พระชิวหาอ่อนและยาว
(อาจแผ่ปกพระนลาฏใต้)(พระชิวหา = ลิ้น พระนลาฎ = หน้าผาก)
- พระสุรเสียงดุจท้าวมหาพรหม
ตรัสมีสำเนียงดุจนกการเวก
- พระเนตรแจ่มใสดุจตาลูกโคเพิ่งคลอด
- ดวงพระเนตรแจ่มใสดุจตาลูกโคเพิ่งคลอด
- มีอุณาโลมระหว่างพระโขนง
เวียนขวาเป็นทักขิณาวัฏ (อุณาโลม = ขนระหว่างคิ้ว)
- มีพระเศียรงามบริบูรณ์ดุจประดับด้วยกรอบพระพักตร์
(พระเศียร = ศีรษะ)
|