วัดนครสวรรค์ พระอารามหลวง หรือที่รู้จักกันในชื่อเดิมว่า "วัดหัวเมือง" เป็นวัดเก่าแก่คู่บ้านคู่เมืองของจังหวัดนครสวรรค์มาอย่างยาวนาน ตั้งอยู่ที่ถนนโกสีย์ ตำบลปากน้ำโพ อำเภอเมืองนครสวรรค์ จังหวัดนครสวรรค์ มีฐานะเป็นพระอารามหลวงชั้นตรี ชนิดสามัญ สังกัดคณะสงฆ์มหานิกาย ได้รับการยกฐานะเป็นพระอารามหลวงเมื่อวันที่ 26 มิถุนายน พ.ศ. 2528

ประวัติและความสำคัญ:

• วัดเก่าแก่คู่เมือง: วัดนครสวรรค์เป็นวัดที่มีประวัติศาสตร์ยาวนาน เชื่อกันว่ากษัตริย์ทุกพระองค์ในสมัยอยุธยาจะต้องแวะพักและสักการะสิ่งศักดิ์สิทธิ์ที่วัดแห่งนี้ก่อนเข้าสู่ตัวเมือง เนื่องจากเป็นวัดที่ตั้งอยู่ตอนต้นของตัวเมือง

• เปลี่ยนชื่อในสมัยรัชกาลที่ 5: เดิมชื่อ "วัดหัวเมือง" ได้ถูกเปลี่ยนชื่อเป็น "วัดนครสวรรค์" อย่างเป็นทางการในสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 เพื่อให้สอดคล้องกับชื่อของจังหวัด

• หลวงพ่อศรีสวรรค์: เป็นพระพุทธรูปปางสุโขทัย ซึ่งเป็นพระประธานในพระอุโบสถของวัด เชื่อกันว่าสร้างขึ้นตั้งแต่ปี พ.ศ. 1972 และได้รับการบูรณะครั้งใหญ่ในช่วงปี พ.ศ. 2465-2470 โดยมีการหล่อองค์พระให้มีขนาดใหญ่ขึ้น เรื่องราวปาฏิหาริย์เกี่ยวกับหลวงพ่อศรีสวรรค์มีมากมาย โดยเฉพาะเรื่องความแคล้วคลาดและโชคลาภ นอกจากนี้ยังมีผู้เล่าขานถึงการเกิดแสงฉัพพรรณรังสีจากองค์พระในบางครั้ง

• พระสองพี่น้อง (พระผู้ให้อภัย): เป็นพระพุทธรูปสีขาวองค์ใหญ่สององค์ที่ประดิษฐานอยู่ด้านหลังโบสถ์วัดนครสวรรค์ โดยหันหลังให้กัน มีตำนานเล่าขานหลากหลาย บ้างก็ว่าหมายถึงการให้อภัยไม่จองเวรจองกรรมกัน บ้างก็ว่าเป็นเรื่องราวของสองพี่น้องที่ไม่ถูกกันจนต้องหันหลังให้กัน

• หลวงพ่อเดิม: ภายในวัดยังมีรูปเหมือนหลวงพ่อเดิม ที่ผู้คนนิยมมาขอพรเรื่องค้าขายและความรัก

สิ่งน่าสนใจภายในวัด:
• พระอุโบสถ: ประดิษฐานหลวงพ่อศรีสวรรค์
• วิหารหลวงพ่อสองพี่น้อง: ประดิษฐานพระพุทธรูปองค์ใหญ่สีขาว
• รูปเหมือนหลวงพ่อเดิม
• สิ่งปลูกสร้างอื่นๆ: ศาลาการเปรียญ หอระฆัง ห้องสมุดจตุรมุข อาคารเรียนพระปริยัติธรรม เป็นต้น

วัดนครสวรรค์เป็นศูนย์รวมจิตใจของชาวนครสวรรค์ และเป็นสถานที่สำคัญทางประวัติศาสตร์และพุทธศาสนาที่ควรค่าแก่การเยี่ยมชมและสักการะบูชา

• พระอุโบสถกว้าง 12 เมตร ยาว 26 เมตร บูรณะ พ.ศ. 2515


• พระสองพี่น้อง (พระผู้ให้อภัย): เป็นพระพุทธรูปสีขาวองค์ใหญ่สององค์ที่ประดิษฐานอยู่ด้านหลังโบสถ์วัดนครสวรรค์ โดยหันหลังให้กัน มีตำนานเล่าขานหลากหลาย บ้างก็ว่าหมายถึงการให้อภัยไม่จองเวรจองกรรมกัน บ้างก็ว่าเป็นเรื่องราวของสองพี่น้องที่ไม่ถูกกันจนต้องหันหลังให้กัน


• พระเจดีย์