เพราะข้อปฏิบัติและการกระทำ (หลวงปู่แบน ธนากโร)
พระอาจารย์แบน ธนากโร
วัดดอยธรรมเจดีย์
อ.โคกศรีสุพรรณ จ.สกลนคร
ข้อปฏิบัติทั้งหมดที่พระพุทธเจ้านำมาเทศนาเพื่อให้ยกระดับจิตให้พ้นจากการเป็นนรกเป็นเปรต พ้นจากการเป็นอสุรกาย พ้นจากการเป็นสัตว์เดรัจฉาน นรกเป็นยังไง ดีไหม เปรตมันเป็นยังไง ดีไหม เปรตน่ะ อสุรกายคือมีกายที่เป็นกายที่ไม่สมบูรณ์ เป็นกายที่ไม่สมประกอบ ดีไหม แล้วทีนี้ก็สัตว์เดรัจฉานน่ะมันดีไหม มีกายที่ไม่สมบูรณ์ อสุรกาย..อสุระ ไม่สมบูรณ์ก็เหมือนกับวันนั้นเห็นเด็กมาคนหนึ่งน่ะ มือก็หงิก แขนก็ด้วน เอ๊ะ มือก็หงิก ปากก็แหว่ง เอ้อ ขาก็ด้วน เป็นมาแต่ธรรมชาติ ร่างกายไม่สมประกอบ มีปากเคี้ยวแม้แต่จะกินข้าวไม่ได้ เคี้ยวข้าวไม่ได้ มีมือ จะหยิบอะไรก็ไม่เป็น มีแขนมีขาจะเดินก็ไม่ได้ ขาก็ด้วน เป็นอย่างนั้น ไม่ใช่พ่อแม่เขาอยากให้เป็นอย่างนั้น พ่อแม่เขาก็มีหลายคน พี่ก็ไม่เห็นเป็น มาเป็นแต่คนน้องนี่ มันไม่ใช่ของที่พ่อแม่เฮ็ดให้มันเป็นได้ เขาจะเป็นของเขาเอง เขาจะเป็นของเขาเองก็เพราะการกระทำของเขาน่ะล่ะทำให้เขาเป็น
ดิรัจฉาน่น่ะ เดรัจฉานเป็นยังไง เดรัจฉานก็นู่นก็เห็นอยู่นั่นล่ะ มันเป็นบักเอี้ยง บักยุง ใกล้ๆอยู่แถวนี้อันนั้นเดรัจฉาน แม้แต่เดรัจฉานก็มีหลายระดับ เดรัจฉานหมาก็มีหลายระดับ เดรัจฉานก็มีหลายอย่าง แต่ละอย่างละอย่างเขาก็มีระดับของเขา มนุษย์เราก็เหมือนกัน สัตว์มนุษย์ก็มีหลายระดับ มีหลาย สัตว์มนุษย์ที่ยังตามืดตาฟางตาไม่เห็น สิ่งที่ควรไม่ควรก็มีอยู่มาก ท่านจึงว่า “มนุสสติรัจฉาโน” ก็มี “มนุสสเปโต” ก็มี “มนุสสเทโว” ก็มี “มนุสสอรหันโต” (มนุสสอรหัตโต) ก็มี “มนุษย์พุทโธ” ก็มี มีแต่สัตว์ติรัจฉาน มนุสติรัจฉาโน มนุสสเปโต มนุสสเทโว มนุสสอรหันโต มนุษย์ก็มีหลายประเภทมีหลายระดับ
มนุษย์เหมือนกันแต่มนุษย์มีระดับยิ่งหย่อนกว่ากันเป็นเพราะ “ข้อปฏิบัติการกระทำ” การกระทำอย่างเป็นมนุษย์ธรรมด๊าธรรมดาอันนั้นก็เป็นมนุษย์ธรรมดา การกระทำอย่างที่เรียกว่าดิรัจฉานก้เท่ากัน ก็เป็นมนุสสติรัจฉาโนไป ทำอย่างเปรตก็ทำ นี่อันนั้นก็เป็นเปรตในคราบมนุษย์ ทำอย่างที่เรียกว่าบรรดาเทวดาเขาประพฤติปฏิบัติต่อกันอันนั้นก็เรียกว่ามนุสสเทโวไป มี "ข้อปฏิบัติ มีการกระทำ มีการเป็น"
อย่างพระอรหันต์ก็เป็นพระอรหันต์ในร่างกายที่เป็นมนุษย์ เป็นพระพุทธเจ้าเป็นได้แต่ร่างกายที่เป็นมนุษย์ แต่ใจเป็นพระพุทธเจ้า ใจเป็นพระพุทธเจ้าร่างกายแตกพังไปใจนั้นก็ทรงความเป็นพระพุทธเจ้า ไม่เสียหายจากความเป็นพระพุทธเจ้า ใจเป็นอรหันโต ร่างกายแตกพังมาตามธรรมชาติ ของเกิดมาเพื่อแตกเพื่อพัง ใจที่เป็นอรหันโตนั้นก็ทรงความเป็นอรหันโตไม่เสียหายไป ไม่เสียหายไปไหน นี้มนุสสเทโวใจเป็นมนุษย์ ร่างกายเป็นมนุษย์แตใจเป็นเทวดา แม้ร่างกายแตกพังทำลายไปตามกฎของสิ่งที่เกิดขึ้นนี่ใจนั้นก็เป็นเทพเป็นเทวดา
มนุสสเปโตมันเป็นมาแต่มันไม่ทันตาย ตายแล้วก็ธรรมชาติใจมันก็เป็น เพราะใจมันเป็นเปรต ร่างกายมันตาย ใจมันไม่ตาย มันแตกมันพังไป ใจที่ไม่แตกไม่พังนั้นก็เป็นเปรตไป ติรัจฉานไป มันก็เป็นเดรัจฉานเพราะมันเป็นแต่ยังไม่ทันตาย อุแว้ตรงไหน ไปเกิดตรงไหน แม่นโล่ด คล้ายๆ ว่ามันมีแต่เป็นหมูเป็นหมาเป็นเป็ดเป็นไก่เป็นลิงเป็นค่าง นี่เป็นไก่เป็นนก ใจก็มันเป็นแล้วดิรัจฉาน
จึงคำสอนของพระพุทธเจ้าสอนให้ “รักษาใจ” สอนให้ “ปฏิบัติใจ” พ้นจากสภาพนับตั้งแต่เป็นเปรต เดรัจฉาน ให้ทรงความเป็นมนุษย์ ทรงความเป็นมนุษย์ให้สมบูรณ์ นี่ปฏิบัติความเป็นมนุษย์ให้สมบูรณ์ มีคุณภาพยิ่งขึ้นไป มันก็เป็นเทโวขึ้นไป เป็นอริยบุคคลขึ้นไป เป็นอรหันต์ขึ้นมา