"สติ สัมปชัญญะ"

" .. ความโง่ เรียกอวิชชา "เหมือนกันกับเหล็ก เหล็กนั้นมันก็ดี ๆ อยู่นั่นแหละ แต่สนิมมันเกิดขึ้นในเหล็กนั่นแหละ" แต่เขาตีขัดเกลาจนเป็นดาบคมได้ ใช้การได้ "ถ้าไม่ตีมันก็อยู่อย่างนั้น สนิมกินเสียจนใช้การไม่ได้"

จิตของเราก็ดี "อาศัยสติเป็นผู้ขัดเกลา อาศัยสติเป็นผู้คุ้มครองเชื่อมั่น" อันที่จริงอาคันตุกะกิเลสก็ไม่เป็นปัญหา คือ "รูป เสียง กลิ่น รส สัมผัสภายนอก ไม่เป็นปัญหา" เค้ามูละมูเลของมันก็คือ "กาม กามาสวะ อวิชชาสวะ สามอันนี้เป็นอนุสัย เป็นสนิมของมัน" เป็นสนิมหุ้มห่อจิตให้มืดมนอนธการ

เพราะเหตุนี้แหละ "เราหัดสติ ทำสติให้มีกำลัง" เมื่อสติมีกำลังแล้ว "จิตมันก็จะรู้เท่าตามความเป็นจริง" ครั้นเมื่อมีสติแล้ว "ก็เกิดสัมปชัญญะ ความรู้ตัวพร้อม" ก็หมายความว่า "ดวงปัญญานั่นแหละ ญาณก็ว่าปัญญาก็ว่า" .. "

หลวงปู่ขาว อนาลโย