"การภาวนาพุทโธ"

" .. การภาวนา "พุทโธ ธัมโม สังโฆ" นี้ "ไม่ใช่หมายความเพียงภาวนาด้วยถ้อยคำ" การภาวนาเพียงถ้อยคำก็จะเป็นเหมือนอย่างนกแก้วนกขุนทองหัดพูดภาษาคน ซึ่งไม่รู้ความหมายของคำที่พูด หัดแค่เสียงเท่านั้น "แต่แม้เช่นนั้นก็ยังอาจได้ประโยชน์ในการรวมจิฅเข้ามา"

ภาวนาใน "พุทโธ ธัมโม สังโฆ" ต้องปฏิบัติใน "ศีล สมาธิ ปัญญา" ความระลึกถึงพระพุทธเจ้า พระธรรม พระสงฆ์ โดยพระคุณ โดยบุคคลาธิษฐานก็ดื โดย ธรรมาธิษฐานก็ดี ย่อมเป็นอุปกรณ์ก่อให้เกิดศรัทธา ปสาทะ ให้เกิดสมาธิส่งเสริมให้ปฏิบัติดี ปฏิบัติชอบ "คือปฏิบัติอยู่ในศีล สมาธิ ปัญญา อันเป็นข้อปฏิบัติที่รวมอยู่ในองค์ พระพุทโธ ธัมโม สังโฆ" โดยฅรง

เพราะฉะนั้น "ภาวนาพุทโธ ธัมโม สังโฆ" จึงไม่หมายถึงการภาวนาด้วยถอยคำ แด่หมายถึง "การปฏิบัติทำศีล สมาธิ ปัญญา ให้บังเกิดขึ้น" เพื่อให้ลุนิพพานโดยลำดับ .. "

แสงส่องใจ ๓ ตุลาคม ๒๕๒๒
สมเด็จพระญาณสังวรฯ