อันสื่อธรรมะทางวาจานั้น ..การแสดงออกด้วยเสียง
เสียงคนที่มาจากใจที่มีธรรมเป็นเสียงอย่างไร?
นี่เราสำนึกให้ดี คำว่า "สำรวมกายวาจาให้เรียบร้อย"
สำรวมยังไง..วาจานี้เป็นสิ่งสำคัญอีกหมวดหนึ่ง

เราทุกคนผู้ปฏิบัติต้องรู้ว่า ปฏิบัติต่อเสียงตัวเองอย่างไร
ส่วนมากนักปฏิบัติจะไม่สนใจเรื่องเหล่านี้
มันจะมองข้ามไปถึงจิตใจนู่น ส่วนกายวาจาไม่มาสนใจอะไร

อยากจะพูดไปสิ่งใดก็พูดไปสิ่งนั้นเรื่องนั้น ๆ
มันจะขัดใจคนอื่นหรือทำลายคนอื่นอย่างไร..ไม่สนใจเรื่องเหล่านี้
คือ พูดตามใจตัวเองอยากจะพูด นี่.. "คนไม่มีธรรม" เป็นอย่างนั้น
พูดนินทา ว่าร้าย ใส่ร้าย ส่อเสียดเบียดบัง ทุกสิ่งทุกอย่าง
ทำเพื่ออะไร พูดเพื่ออะไร นั่นคือพูดเพื่อปกป้องผลประโยชน์แก่ตัวเอง
ให้คนอื่นมีความกลัวเอาบ้าง หรือพูดอะไรก็แล้วแต่
เพื่อผลประโยชน์แก่ตัวเองและเพื่อนฝูงของตัวเองนั้น
พูดไปเรื่อยๆ นั่นคือ คนไม่มีธรรม ..ลักขณะอย่างนั้น

ศัพท์ธรรมะเขาว่า "คนพาล สันดานชั่ว"
คือ พูดไม่คิด พูดไม่นึกตรึกตรองหาเหตุผล
การพูดไปอย่างนั้นมันจะกระทบคนนั้นหรือไม่ กระทบคนนี้หรือไม่
เอาแต่ความอิจฉาตาร้อนของตัวเองเข้ามา
เพื่อให้คนอื่นกลัวตัวเองหรือพูดทำลายคนอื่นเพื่อให้หมดชื่อเสียง
ให้ขาดความเคารพเชื่อถือของคนส่วนรวม
อันนี้คนพาลสันดานชั่ว มันพาลไปเรื่อย

ทีนี้เรามาอยู่ที่นี่แห่งเดียวกันนี้ พยายามให้รู้จักซะว่า
ปฏิบัติธรรมนั้นน่ะ คำว่า "ธรรม" อยู่อย่างไร อะไรเป็นธรรม
คำว่า "ธรรม" หมายถึงตัวเราทั้งตัวนะ
กายวาจา..จะทำอย่างไรให้เกิดความเป็นธรรมกับตัวเองให้ได้

...

พระอาจารย์ทูล ขิปปปัญโญ
วัดป่าบ้านค้อ
ต.เขือน้ำ อ.บ้านผือ จ.อุดรธานี