พระอาจารย์เหรียญ วรลาโภ
วัดอรัญญบรรพต
อ.ศรีเชียงใหม่ จ.หนองคาย

...

นี่ความยินดีนั้นให้พึงเข้าใจ ว่ามันมีอยู่สองประเภท
ความยินดีในธรรมอันเป็นฝ่ายกุศล , ความยินดีในอารมณ์
ที่ก่อให้เกิดกิเลสความรักความใคร่ความต้องการปรารถนาต่างๆ
และความไม่พอใจในรูปเสียงกลิ่นรส เครื่องสัมผัส
ที่ตนเห็นว่าน่าเกลียดน่าชังแล้วเกิดความโกรธขึ้นมาอะไรหมู่นี้นะ
นี่อารมณ์ที่ก่อให้เกิดความยินดียินร้ายในใจมันก็มีสองประเภทอย่างนี้


อีกประเภทหนึ่งพิจารณาเห็นร่างกายสังขารอันนี้
เป็นของเที่ยงเป็นทุกข์เป็นอนัตตา เต็มไปด้วยภัยพิบัติ
อันตรายต่างๆเช่นนี้แล้วก็เกิด “นิพพิทา” ความเบื่อหน่ายขึ้นมา
ปรารถนาที่จะให้มันพ้นไปจากสิ่งที่ไม่เที่ยงไม่ยั่งยืนอันนี้
นี่ได้ชื่อว่า ความเบื่อหน่ายอันประกอบไปด้วยปัญญา
พิจารณาเห็นว่าสังขารนามรูปนี่เป็นสิ่งที่น่าเบื่อหน่าย
ไม่ใช่เป็นสิ่งที่น่ายินดีพอใจอะไร อย่างนี้นี่มันเป็นความเบื่อหน่าย
ที่จะเป็นทางให้หลุดให้พ้นจากธาตุสี่ขันธ์ห้าอันนี้ ไปได้

ที่ความเบื่อหน่ายอันเกิดจากกิเลสซึ่งอย่างเช่นว่า
ไปเห็นบุคคลใดบุคคลหนึ่งไม่ถูกกับอัธยาศัยของตน
เห็นเวลาใดก็นึกเบื่อหน่ายคนผู้นั้นเวลานั้น
ไม่อยากเห็นหน้า ไม่อยากพูดด้วย อันนี้เรียกว่า
ความเบื่อหน่ายประกอบไปด้วยโทสะ คือ ความโกรธ
ประกอบโมหะ คือ ความหลง ไม่ใช่เป็นความเบื่อหน่าย
ที่เป็นไปเพื่อความพ้นทุกข์ในสงสารนี้

จะต้องให้เข้าใจในความเบื่อหน่ายทั้งสองประเภทดังกล่าวมานี้
ความเบื่อหน่ายประเภทที่ว่านี้เราไม่ควรส่งเสริม
ถ้าเป็นอยู่เช่นนี้จิตใจมันมีลำเอียงอยู่ มันก็ไม่เป็นทางสายกลางได้เลย