วัดไชยชุมพลชนะสงคราม (วัดใต้) กาญจนบุรี
พระอารามหลวง ชั้นตรี
สังกัดคณะสงฆ์ : มหานิกาย
วันตั้งวัด : พ.ศ. 2328
วันรับวิสุงคามสีมา : พ.ศ. 2484
วัดไชยชุมพลชนะสงคราม (วัดใต้) พระอารามหลวง อ.เมือง จ.กาญจนบุรี
Wat Chai Chumphon Chana Songkhram (Wat Tai), Mueang District, Kanchanaburi
“สักการะบูชารอยพระพุทธบาท ไหว้พระขอพรหลวงพ่อวัดใต้ ชมศิลปกรรมทิพยนาวาอาชาไนย พิพิธภัณฑ์สงคราม ให้ทานอาหารปลา”
วัดไชยชุมพลชนะสงคราม หรือ ชื่อที่ชาวจังหวัดกาญจนบุรีเรียกขานอีกนามหนึ่งว่าวัดใต้ ได้รับสถาปนาขึ้นเป็นพระอารามหลวงชั้นตรี ชนิดสามัญ เมื่อวันที่ ๒๐ พฤศจิกายน ๒๕๒๑ ตั้งอยู่เลขที่ ๒๒๗ ถนนไชยชุมพล ตำบลบ้านใต้ อำเภอเมืองกาญจนบุรี จังหวัดกาญจนบุรี สังกัดคณะสงฆ์มหานิกาย พื้นที่ที่ตั้งวัดมีเนื้อที่ ๔๔ ไร่ ๒ งาน ๘๑ ตารางวา
- สิ่งสำคัญคู่วัด -
ในรัชกาลที่ 1 แห่งกรุงรัตนโกสินทร์ พ.ศ.2328 หลังจากรบพม่าชนะที่ทุ่งลาดหญ้าแล้ว ได้โปรดฯให้ย้าย เมืองกาญจนบุรี จาก ต.ลาดหญ้า ริมเขาชนไก่ ลงมาตั้งที่ ต.ปากแพรกนี้ทางด้านฝั่งซ้ายของแม่น้ำ ตรงที่แควทั้ง 2 มาบรรจบกันนั่นเอง ต่อมาปี พ.ศ.2374 ในรัชกาลที่ 3 แห่งกรุงรัตนโกสินทร์ ได้โปรดฯ ให้ก่อสร้างกำแพงเมือง และป้อมปราการขึ้นห่างจากริมฝั่งประมาณ 3 เส้นเศษ ตั้งแต่นั้นเป็นต้นมา วัดและหมู่บ้านที่อยู่ในบริเวณตัวเมือง วัด หมู่บ้านใด ที่อยู่ด้านเหนือ ชาวบ้านเรียกว่า วัดเหนือ บ้านเหนือ และวัด หมู่บ้านใด ที่อยู่ด้านใต้ชาวบ้านเรียกว่า วัดใต้ บ้านใต้ ตั่งแต่ครั้งนั้นเป็นต้นมา
วัดไชยชุมพลชนะสงคราม หรือชื่อที่ชาวจังหวัดกาญจนบุรีเรียกขานอีกนามหนึ่งว่าวัดใต้ เป็นวัดที่เก่าแก่คู่บ้านคู่เมืองของชาวจังหวัดกาญจนบุรีวัดหนึ่ง อยู่ริมฝั่งตะวันออกของแม่น้ำแม่กลอง ตำบลบ้านใต้ อำเภอเมืองกาญจนบุรี เดิมที่ตั้งวัดที้เรียกว่าตำบลปากแพรก เนื่องจากแพรกคือที่รวมกันของแม่น้ำ 2 สาย คือ แม่น้ำแควน้อย (ไทรโยค) กับแม่น้ำแควใหญ่ (ศรีสวัสดิ์) ไหลมาบรรจบรวมเป็นสายเดียวกัน เป็นต้นกำเนิดของแม่น้ำแม่กลอง จึงเรียกตำบลนี้ว่า “ตำบลปากแพรก” มาแต่โบราณ
ที่วัดไชยชุมพลชนะสงคราม มีพระเจดีย์เก่าแก่องหนึ่งอยู่ใกล้พระอุโบสถหลังเก่า ตั้งอยู่ริมตลิ่งพระเจดีย์องค์นี้มีชื่อทางโบราณคดี กรมศิลปากรได้จัดขึ้นทะเบียนเป็นโบราณสถานไว้ (ตามประกาศครั้งที่ 1 ในราชกิจจานุเบกษา เล่ม 52 ลงวันที่ 25 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2478) มีความสำคัญทางประวัติศาสตร์และโบราณคดี เรียกว่า “เจดีย์โบราณวัดไชยชุมพลชนะสงคราม” ในสมัยโบราณกองทัพไทยได้เคยชุมพลเหล่าทหารที่ทะแกล้วร่วมพิธีตั้งศาลเพียงตาบวงสรวงเทพารักษ์ทางไสยศาสตร์ ก่อนที่จะออกไปรบประจันกับเหล่าศัตรู โดยชุมชุมร่วมพิธีกัน ณ ตรงที่ตั้งพระเจดีย์องค์นี้ แล้วยกออกไปรบกับพม่าข้าศึกได้ชัยชนะมาทุกๆครั้ง จึงได้สร้างพระเจดีย์ขึ้นไว้เพื่อเป็นนิมิตฉลองชัย คำว่า “ไชยชุมพล” แสดงว่าพระเจดีย์นี้สร้างขึ้นในที่ชุมพล มิใช่สร้างขึ้นที่รบชนะเหมือนพระเจดีย์ยุทธหัตถี แต่เมื่อชุมพลในที่นี้แล้วยกทัพไปก็มีชัยกลับมา แต่เดิมวัดไชยชุมพลชนะสงครามบรรดาแม่ทัพนายกองของกองทัพไทยในสมัยที่ทำการรบข้าศึกได้ชัยชนะในครั้งนั้นคงเห็นว่าควรย้ายเลื่อนวัดขึ้นมาอยู่ในบริเวณเดียวกันกับเจดีย์ จึงได้เคลื่อนย้ายกันขึ้นมา และได้ขนานนามวัดให้เหมาะสมตามชัยนิมิตนั้นว่า “วัดไชยชุมพลชนะสงคราม”
ซุ้มประตูทางเข้าวัด
มณฑปรอยพระพุทธบาทจำลอง
รอยพระพุทธบาทจำลอง
พระอุโบสถใหม่
พระประธานในพระอุโบสถ
อนุสรณ์สถานทิพยอาชาไนย
วิหารประดิษฐานพระบรมสารีริกธาตุและพระพุทธรูปปางต่างๆ
มณฑปหลวงพ่อวัดใต้
หลวงพ่อชนะมาร
หลวงปู่เปลี่ยน วัดใต้
ศาลาการเปรียญ