วัดประยุรวงศาวาส วรวิหาร (วัดประยูร , วัดรั้วเหล็ก ) ตั้งอยู่เชิงสะพานพระพุทธยอดฟ้า ฝั่งธนบุรี สมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาประยูรวงศ์ (ดิศ บุญนาค) หรือ สมเด็จเจ้าพระยาองค์ใหญ่ ทรงสร้างขึ้นเมื่อ พ.ศ. ๒๓๗๑ ชาวบ้านเรียกกันว่า วัดรั้วเหล็ก เพราะสมเด็จเจ้าพระยาองค์ใหญ่สั่งรั้วเหล็ก มาจากอังกฤษเพื่อน้อมเกล้าฯ ถวายรัชกาลที่ ๓ ใช้เป็นกำแพงในพระบรมมหาราชวัง แต่ไม่โปรด จึงขอรับพระราชทานมาใช้เป็นกำแพงวัดแทน โดยเอาน้ำตาลทรายน้ำหนักเท่าน้ำหนักเหล็กไปแลก

สิ่งที่น่าสนใจภายในวัดประกอบด้วย
พระบรมธาตุมหาเจดีย์ เป็นเจดีย์สีขาวทรงกลมขนาดใหญ่ เส้นผ่านศูนย์กลาง 50 เมตร สูง 60 เมตร ใช้เทคนิคการสร้างแบบอยุธยาโดยมีการสร้างเสาแกนกลางเพื่อเป็นหลักในการก่อสร้างเจดีย์ขนาดใหญ่ ซึ่งแกนกลางนี้เคยล้มเอียงไปทางฝั่งแม่น้ำเจ้าพระยา ต่อมาจึงได้ทำการบูรณะด้วยเทคโนโลยีสมัยใหม่ให้เสาแกนกลางกลับมาตั้งตรง จึงนับเป็นโบราณสถานที่สำคัญเพราะเป็นเจดีย์แบบมีแกนกลางเพียงหนึ่งเดียวที่เหลืออยู่และยังเปิดให้เข้าชมด้านในเจดีย์ได้อีกด้วย องค์การยูเนสโกได้มอบรางวัลดีเด่นจากการประกวดโครงการอนุรักษ์มรดกทางวัฒนธรรมในภูมิภาคเอเชียและแปซิฟิก ในปี พ.ศ. 2556 จากการที่ชุมชนให้ความร่วมมือร่วมใจในการบูรณะเจดีย์แห่งนี้โดยใช้ความเข้าใจในโบราณสถานอย่างแท้จริง

พิพิธภัณฑ์พระประยูรภัณฑาคาร หรือ พรินทรปริยธรรมศาลา เป็นอาคารปูนทรงยุโรปที่จัดแสดงโบราณวัตถุต่าง ๆ โดยเฉพาะพระพุทธรูปและพระเครื่องต่าง ๆ ที่พบจากกรุบนพระบรมธาตุมหาเจดีย์ รวมถึงพระบรมสารีริกธาตุที่ได้อัญเชิญมาจากประเทศศรีลังกา อาคารนี้ตั้งอยู่บริเวณทางขึ้นพระบรมธาตุมหาเจดีย์ แต่เดิมเคยใช้เป็นที่ศึกษาพระปริยธรรมของพระภิกษุสามเณร จนกระทั่งเปลี่ยนมาเป็นพิพิธภัณฑ์ในปัจจุบัน

พระอุโบสถ สถาปัตย์แบบไทย กว้างประมาณ 18 เมตร ยาวประมาณ 25 เมตร หลังคาลดสองชั้น หน้าบันเป็นลายดอกพุดตาล หลังคามุงกระเบื้องเคลือบ ภายในอุโบสถเป็นที่ประดิษฐาน พระพุทธธรรมวิเชษฐศาสดา ซึ่งเป็นพระประธานขนาดหน้าตัก 2 เมตร ปางมารวิชัยที่มีพุทธลักษณะงดงาม โดยนำช่างชาวญี่ปุ่นมาลงรักปิดทอง

พระวิหาร เป็นทรงไทยเช่นเดียวกัน กว้าง 17 เมตร ยาว 20 เมตร ขนาด 5 ห้อง หลังคาลดสองชั้น หน้าบันสลักลวดลายดอกไม้และประดับกระจกสี โดยมีพระพุทธรูปปางมารวิชัยขนาดหน้าตักกว้าง 4.25 เมตร นามว่า หลวงพ่อพระพุทธนาค เป็นพระประธาน

อุทยานเขามอ เป็นภูเขาจำลองอยู่กลางสระน้ำ โดยในบริเวณเขามอมีสิ่งที่ก่อสร้างที่น่าสนใจมากมาย อาทิ อนุสาวรีย์ปีนสามกระบอกที่สร้างขึ้นเพื่อระลึกถึงผู้เสียชีวิตเหตุการณ์ปืนใหญ่ที่นำมาทำไฟพะเนียดแตกเมื่อครั้งฉลองสมโภชอารามปี พ.ศ. 2395

พระมณฑปทรงโกธิก ประดิษฐานหลวงพ่อแขกซึ่งเป็นพระพุทธรูปที่มีพุทธลักษณะแบบอินเดีย

ศาลาสุวพักตร์วิไลยพรรณ (ศาลาฝรั่ง) สร้างเป็นรูปแบบตะวันตกเสาและคานแบบดอริก ประดับลายแบบเรอเนซองส์

{ พระบรมธาตุมหาเจดีย์ }
เจดีย์สีขาวทรงกลมขนาดใหญ่ เส้นผ่านศูนย์กลาง 50 เมตร สูง 60 เมตร ใช้เทคนิคการสร้างแบบอยุธยาโดยมีการสร้างเสาแกนกลางเพื่อเป็นหลักในการก่อสร้างเจดีย์ขนาดใหญ่ ซึ่งแกนกลางนี้เคยล้มเอียงไปทางฝั่งแม่น้ำเจ้าพระยา ต่อมาจึงได้ทำการบูรณะด้วยเทคโนโลยีสมัยใหม่ให้เสาแกนกลางกลับมาตั้งตรง จึงนับเป็นโบราณสถานที่สำคัญเพราะเป็นเจดีย์แบบมีแกนกลางเพียงหนึ่งเดียวที่เหลืออยู่และยังเปิดให้เข้าชมด้านในเจดีย์ได้อีกด้วย องค์การยูเนสโกได้มอบรางวัลดีเด่นจากการประกวดโครงการอนุรักษ์มรดกทางวัฒนธรรมในภูมิภาคเอเชียและแปซิฟิก ในปี พ.ศ. 2556 จากการที่ชุมชนให้ความร่วมมือร่วมใจในการบูรณะเจดีย์แห่งนี้โดยใช้ความเข้าใจในโบราณสถานอย่างแท้จริง


{ พิพิธภัณฑ์พระประยูรภัณฑาคาร }
หรือ พรินทรปริยธรรมศาลา เป็นอาคารปูนทรงยุโรปที่จัดแสดงโบราณวัตถุต่าง ๆ โดยเฉพาะพระพุทธรูปและพระเครื่องต่าง ๆ ที่พบจากกรุบนพระบรมธาตุมหาเจดีย์ รวมถึงพระบรมสารีริกธาตุที่ได้อัญเชิญมาจากประเทศศรีลังกา อาคารนี้ตั้งอยู่บริเวณทางขึ้นพระบรมธาตุมหาเจดีย์ แต่เดิมเคยใช้เป็นที่ศึกษาพระปริยธรรมของพระภิกษุสามเณร จนกระทั่งเปลี่ยนมาเป็นพิพิธภัณฑ์ในปัจจุบัน


{ พระอุโบสถ }
พระอุโบสถ สถาปัตย์แบบไทย กว้างประมาณ 18 เมตร ยาวประมาณ 25 เมตร หลังคาลดสองชั้น หน้าบันเป็นลายดอกพุดตาล หลังคามุงกระเบื้องเคลือบ ภายในอุโบสถเป็นที่ประดิษฐาน พระพุทธธรรมวิเชษฐศาสดา ซึ่งเป็นพระประธานขนาดหน้าตัก 2 เมตร ปางมารวิชัยที่มีพุทธลักษณะงดงาม โดยนำช่างชาวญี่ปุ่นมาลงรักปิดทอง


{ พระพุทธธรรมวิเชฏฐศาสดา พระประธานในพระอุโบสถ }


{ พระวิหาร }
พระวิหารทรงไทย กว้าง 17 เมตร ยาว 20 เมตร ขนาด 5 ห้อง หลังคาลดสองชั้น หน้าบันสลักลวดลายดอกไม้และประดับกระจกสี โดยมีพระพุทธรูปปางมารวิชัยขนาดหน้าตักกว้าง 4.25 เมตร นามว่า หลวงพ่อพระพุทธนาค เป็นพระประธาน


{ หลวงพ่อพระพุทธนาค พระประธานในพระวิหาร }


{ อุทยานเขามอ }
เป็นภูเขาจำลองอยู่กลางสระน้ำ โดยในบริเวณเขามอมีสิ่งที่ก่อสร้างที่น่าสนใจมากมาย อาทิ อนุสาวรีย์ปีนสามกระบอกที่สร้างขึ้นเพื่อระลึกถึงผู้เสียชีวิตเหตุการณ์ปืนใหญ่ที่นำมาทำไฟพะเนียดแตกเมื่อครั้งฉลองสมโภชอารามปี พ.ศ. 2395


{ ภาพมุมสูง วัดประยุรวงศาวาส วรวิหาร }