,
 "ความหมาย ปวารณา"

" .. คำว่า "ปวารณา" พระจะไม่ทราบก็มีนะ เวลานี้มันจะเป็นเพียงพิธีกิริยาออกมาจากความไม่มีธรรมในใจ ไม่มีวินัยในใจแล้วนะ คำว่า "สงฺฆมฺ ภนฺเต ปวาเรมิ" คือปวารณาตน เปิดโอกาสตนแก่สงฆ์ทั้งหลายที่นั่งรวมกันอยู่นี้ คือเปิดเผยเปิดโอกาสให้กัน "แนะนำตักเตือนสั่งสอนได้"

ผิดพลาดประการใด "ได้เห็นก็ดี กิริยาอาการที่ไม่ถูกต้องนั้น ได้ยินก็ดี กิริยาแห่งการแสดงหรือการพูดออกมา หรือได้สงสัยก็ดี เหล่านี้" ให้ตักเตือนสั่งสอน เมื่อทราบแล้วจะได้ปฏิบัติแก้ไขดัดแปลงต่อไป ความหมายว่าอย่างนั้น

คำปวารณาจึงไม่ใช่เรื่องเล็กน้อย "เปิดโอกาสไม่ให้มีทิฐิมานะต่อกัน" ไม่มีคำว่าชาติชั้นวรรณะ เป็นสังฆะ หรือเป็นพระสงฆ์ศากยบุตรอันเดียวกัน เปิดโอกาสให้กัน .. "

หลวงตามหาบัว ญาณสัมปันโน 
http://www.luangta.com/thamma/thamma_talk_text.php?ID=3088&CatID=3