พุทธประสงค์ "ชนหมู่มาก"
พุทธประสงค์ "ชนหมู่มาก"
.............................................
ถึงปีใหม่ ใจสบาย ให้นึกย้อน
ถึงคำสอน องค์พุทธตรัส มหัปผล
เธอจงทำ เพื่อประโยชน์ มหาชน
ให้เกิดผล ชนหมู่มาก หลายหลากตอน
จะระถะ ภิกขะเว ฯลฯเทเสถะ
องค์พุทธะ ทรงพร่ำ ฝากคำสอน
จงเกื้อกูล แผ่เผื่อ เอื้ออาทร
ครบทุกตอน หิตะประโยชน์ ไร้โทษทัณฑ์
จงสอนหมู่ พหูชน คนหมู่มาก
จงให้คลาด จากความทุกข์ ให้สุขสันต์
จงเที่ยวไป รูปเดียว เที่ยวจำนรรจ์
สู่โลกันต์ สอนธรรมะ พหูชน
จงสอนธรรม อันงาม ตามพระองค์
งามเบื้องต้น ท่ามกลาง อย่างได้ผล
งามที่สุด วิมุตติธรรม นำปวงชน
ประกาศผล พรหมจรรย์ อันเกริกไกร
ทั้งอรรถะ พยัญชนะ อย่าบกพร่อง
เป็นธรรมทอง บริสุทธฺ์ ชุดยิ่งใหญ่
ตั้งเมตตา ธัมเมกข์ เขตเวไนย์
เพื่อให้ได้ ชิมรส บทพระธรรม
ทรงเป็นห่วง ปวงชน คนหมู่มาก
ทรงประกาศ สิ่งพิสุทธิ์ พิเศษล้ำ
ตรัสบอกทาง สะอาด ประกาศพระธรรม
ให้เดินตาม ครรลองปราชญ์ พระศาสดา
ขอฝากย้อน กลอนธรรมะ พระพุทธตรัส
ให้เห็นชัด พุทธจำนรรจ์ กันไว้หนา
พระองค์ตรัส ให้รับรู้ พหูชนา
สุขโลกา นั้นสำคัญ เท่านั้นเอย..
บาลีรับรอง พร้อมคำแปล
จรถ ภิกฺขเว จาริกํ พหุชนหิตาย พหุชนสุขาย โลกานุกมฺปาย อตฺถาย หิตาย สุขาย เทวมนุสฺสานํ.มา เอเกน เทฺว อคมิตฺถ, เทเสถ ธมฺมํ อาทิกลฺยาณํ มชฺเฌกลฺยาณํ ปริโยสานกลฺยาณํ, สาตฺถํ สพฺยญฺชนํ เกวลปริปุณฺณํ ปริสุทฺธํ พฺรหฺมจริยํ ปกาเสถ, สนฺติ สตฺตา อปฺปรชกฺข ชาติกา อสฺสวนฺตา ธมฺมสฺส ปริหายนฺติ, ภวิสฺสนฺติ ธมฺมสฺส อญฺญาตาโร, อหมฺปิ ภิกฺขเว, เยน อุรุเวลา เสนานิคโม เตนุปสงฺกมิสฺสามิ ธมฺมเทสนายาติ.
.......................................................
"เธอทั้งหลายจงจาริกไปเพื่อประโยชน์และความสุขแก่คนหมู่มาก เพื่ออนุเคราะห์โลก เพื่อประโยชน์เกื้อกูลและความสุขแก่ทวยเทพและมนุษย์ ขอจงอย่าได้ไปรวมทางเดียวกันสองรูป จงแสดงธรรมงามในเบื้องต้น งามในท่ามกลาง งามในที่สุด จงประกาศพรหมจรรย์พร้อมทั้งอรรถทั้งพยัญชนะ ครบ บริสุทธ์บริบูรณ์ สัตว์ทั้งหลายจำพวกที่มีธุลีคือกิเลสในจักษุน้อยมีอยู่ เพราะไม่ได้ฟังธรรมย่อมเสื่อม ผู้รู้ทั่วถึงธรรมจักมี ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย แม้เราก็จักไปยังตำบลอุรุเวลาเสนานิคม เพื่อแสดงธรรม”
(วิ. มหา. 4/32/ 40)