ความสุขที่มีเงื่อนไขมาก...ไว้ใจไม่ได้
"เราสามารถกำหนดคุณภาพของความสุขด้วยจำนวนเงื่อนไข ดังนั้น
ความสุขมีเงื่อนไขมาก คือ ความสุขคุณภาพต่ำ
ความสุขมีเงื่อนไขน้อย คือ ความสุขคุณภาพดี
ความสุขไม่มีเงื่อนไข คือ ความสุขสูงสุด
ถ้าความสุขของเรามีเงื่อนไขมาก เป็นไปไม่ได้ที่เราจะควบคุมเงื่อนไขทั้งหมดเหล่านั้นได้ ฉะนั้นความสุขระดับนี้จึงเปราะบางมาก ไว้ใจไม่ได้ อย่างเช่น ความสุขที่อาศัยความมีสุขภาพดี หรือความสุขที่อาศัยคนอื่นเอาใจเรา ความสุขที่อาศัยการไม่พบสิ่งที่ไม่ชอบ
เมื่อเราฝึกจิตให้มีสติ ให้อดทน ให้มีปัญญารู้เท่าทัน เราจะได้ความสุขง่ายขึ้น และเงื่อนไขที่ระงับความสุขนั้นน้อยลงไปเรื่อยๆ ความสุขจึงมั่นคง และไว้ใจได้มากขึ้น
เมื่อจิตได้ปล่อยวางความยึดมั่นถือมั่นทั้งหลายทั้งปวงแล้ว กิเลส อารมณ์เศร้าหมองหมดแล้ว ความสุขกลายเป็นสภาพปกติของจิตใจ เรียกว่า บรมสุข"
พระอาจารย์ชยสาโร
