"พระพุทธองค์ทรงสอนว่าความกตัญญูกตเวทีเป็นคุณธรรมที่ชี้ให้เห็นจิตที่เป็นกุศลและเข้าถึงความเป็นอริยะ

กตัญญู แปลว่าไม่ลืมหรือไม่ลดค่าความเมตตากรุณาที่เราเคยได้รับ แม้เพียงเล็กน้อย ซึ่งหมายถึงสำนึกในบุญคุณของเรื่องเหล่านั้น ตลอดจนใคร่ครวญถึงคุณงามความดีความเมตตามากมายมหาศาลที่เกิดขึ้นทุกๆ วันในโลกนี้ อันชี้ทางให้เราเดินต่อไปโดยก้าวข้ามแง่มุมเลวร้ายต่างๆ ไปได้

กตเวที แปลว่าหาทางตอบแทนความเมตตากรุณาต่างๆ โดยเฉพาะต่อผู้มีพระคุณแก่เราโดยตรง เราแสดงกตเวทีด้วยการไม่ถือเอาว่าสิ่งที่ผู้อื่นหยิบยื่นให้เป็นเรื่องธรรมดาที่เราต้องได้รับอยู่แล้ว แต่ปฏิบัติต่อสิ่งที่ได้รับด้วยวิธีที่เหมาะสมที่สุด รวมถึงกล่าวชื่นชมผู้มีพระคุณตามกาลเทศะ ทว่า ที่สำคัญที่สุดคือ ตอบแทนพระคุณด้วยการกระทำ นั่นคือ พยายามนำสิ่งที่ได้รับมาทำให้เกิดประโยชน์สูงสุดกับชีวิต เชิดชูคุณธรรมนี้ไว้และธำรงรักษาให้เป็นแบบอย่างต่ออนุชนสืบไป"

ธรรมะคำสอน โดย พระอาจารย์ชยสาโร
แปลถอดความ โดย ปิยสีโลภิกขุ