สิ่งทั้งหลายทั้งปวงอยู่ในกระแสของเหตุปัจจัยทั้งนั้น ทุกสิ่งล้วนแต่เป็นของไม่เที่ยงไม่แน่นอน กิเลสก็เหมือนกัน พระพุทธองค์ตรัสว่ามันจรเข้ามา ใช่ว่าเราเกิดมามีกิเลสติดตามมาแล้วก็ต้องอยู่กับกิเลสเหล่านั้นตลอดไป เราเกิดมามีความเคยชินที่จะมีกิเลสบางตัว หรือมีความพร้อมที่จะมี แต่ก็แค่นั้น ไม่ใช่ชะตากรรมของเรา กิเลสจรเข้ามาบ่อยๆ นับครั้งไม่ถ้วน มันก็คล่องตัว จนรู้สึกว่าเป็นเรา เป็นของเรา ที่จริงไม่ใช่ กิเลสที่หนา บางได้ กิเลสที่บางแล้วก็หายไปเลยได้ ด้วยพลังของธรรม

เมื่อเราเลื่อมใสศรัทธาในปัญญาตรัสรู้ของพระพุทธเจ้า เมื่อเราเชื่อมั่นว่าพระพุทธเจ้าเป็นผู้รู้แจ้งในสัจธรรมความจริงของมนุษย์ทุกประการ เราควรจะระลึกบ่อยในพุทธพจน์ว่า "ที่พระตถาคตสอนให้พวกเธอละบาปบำเพ็ญกุศลนั้นก็เพราะเป็นสิ่งที่พวกเธอทำได้ ถ้าพวกเธอทำไม่ได้ ตถาคตก็ไม่สอน"

พระอาจารย์ชยสาโร