คนที่เก่งจริงต้องหาความสุขได้แม้ในความทุกข์และเอาประโยชน์ได้จากปัญหา และมองเห็นประโยชน์แม้ในความทุกข์ ก็อย่างที่พูดแล้วว่า คนที่ตกทุกข์เจอปัญหาแล้ว ไม่จับเจ่า ไม่ท้อแท้ ไม่ถอยเสีย พยายามเรียนรู้จากทุกข์และเพียรแก้ปัญหา เขาจะพัฒนาอีกมากมายจากการที่ผ่านทุกข์ผ่านปัญหานั้นไปได้

คนที่มีสุขเสียอีก ถ้าเพลินอยู่กับการได้รับบำรุงบำเรอเอาใจ จะไม่พัฒนา ตรงข้าม อาจจะอ่อนแอลงไปอีกด้วย เพราะไม่ได้ฝึกตัวเอง เพราะอะไรๆ ก็สะดวกดาย ง่ายไปหมด เดี๋ยวก็ผ่านๆ เลยไม่
ต้องฝึกตัวไม่มีโอกาสที่จะพัฒนาตัวเองสุขสบายเลยกลายเป็นเสีย

เพราะฉะนั้น ท่านจึงให้สร้างจิตสำนึกในการฝึก หรือในการศึกษา คือเจออะไร ก็ถือเป็นการที่จะได้เรียนรู้ทั้งหมด เจออะไรทุกข์อะไรยาก ก็เป็นบทเรียน เป็นแบบฝึกหัดหมด พอเอาเป็นแบบฝึกหัดแล้ว การพัฒนาก็เดินหน้าไปเรื่อย พร้อมทั้งได้เพิ่มทุนในการสร้างความสุขให้แก่ตัวเอง

หนังสือ สยามสามไตร
โดย สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (ป. อ. ปยุตฺโต)