"พุทธศาสนาสอนให้เห็นโทษ เพื่อปล่อยวาง"

" .. พุทธศาสนาสอน "ให้เห็นโทษในการเข้าไปยึดอย่างนี้จนกว่าจะเห็นชัดด้วยตนเอง มันจะปล่อยวาง"

อุปมาเหมือนกับ "ค้างคาวตัวหนึ่ง หากินลูกมะเดื่อในเวลากลางคืน" ไปพบต้นมะเดื่อเข้า "ต้นมะเดื่อมีห้ากิ่ง" ค้างคาวก็ไต่ไปตามกิ่งที่ ๑ ไปจนตลอดปลายก็ไม่เห็นมีผลสักลูกเดียว ยังสงสัยกิ่งที่ ๒ ก็ไต่ตามไปจนตลอดปลาย ก็ไม่มีสักลูกเดียว จึงไต่กิ่งที่ ๓ ก็เช่นนั้นอีกเหมือนกัน จึงมาไต่กิ่งที่ ๔ ดูก็ไม่พบอีกเหมือนกัน

"เอ .. เห็นจะไม่มีลูกเสียแล้วกระมัง" แต่ยังไม่สิ้นสงสัยจึงได้ไต่ตามกิ่งที่ ๕ ลองดู เมื่อไต่ไป ๆ จนถึงปลายแล้ว ก็ไม่มีลูกอีกเหมือนเดิม "ค้างคาวตัวนั้นจึงหมดสงสัยในต้นมะเดื่อนั้น" แล้วก็บินหนีไป ฉันใด

"ผู้ปฎิบัติเมื่อไม่เห็นโทษหรือเห็นโทษในขันธ์ห้า" แต่ยังละไม่ได้ก็ต้องยึดไปก่อน ต่อเมื่อเห็นโทษด้วยใจของตนเองจนเป็นที่ชัดแจ้งแล้วว่า "ขันธ์ห้าหาประโยชน์ไม่ได้ ไม่มีสาระแล้วจึงปล่อยวางด้วยตนเอง" ก็ฉันนั้นเหมือนกัน .. "

"สนทนาต่างประเทศ"
หลวงปู่เทสก์ เทสรังสี