พระอาจารย์เหรียญ วรลาโภ
วัดอรัญญบรรพต
อ.ศรีเชียงใหม่ จ.หนองคาย

...

องค์สมเด็จพระผู้มีพระภาคเจ้าได้ทรงแนะนำพุทธบริษัททั้งหลาย
ให้ทำตนเป็นเหมือนม้าอาชาไนย,ช้างอาชาไนยแล้วก็ "คนอาชาไนย"

ช้างก็ดี ม้าก็ดี คนก็ดี ถ้าทำตนเป็นคนว่าง่าย สอนง่าย
เป็นผู้มีสติสัมปชัญญะ รู้ตัวอยู่เสมอ
คอยระมัดระวังความผิดพลาดมันจะเกิดขึ้นอยู่เสมอไป
คอยระมัดระวังหน้าที่การงานที่ตนกระทำอยู่ไม่ให้มันบกพร่อง
หน้าที่ของตนมีอย่างไร ก็คอยระมัดระวังเอาใจจดจ่ออยู่เสมอ
เพื่อทำหน้าที่อันนั้นให้สมบูรณ์ ให้ได้ผลเต็มเม็ดเต็มหน่วย
ผู้ใดบำเพ็ญตนเป็นอย่างนี้ได้ ผู้นั้นน่ะท่านเรียกว่า "คนอาชาไนย"
เป็นผู้ว่าง่ายสอนง่าย ไม่เป็นคนว่ายากสอนยาก

ธรรมดาว่า ม้าอาชาไนย คนอาชาไนยนี่
แนะนำสั่งสอนไม่มากเท่าไรนัก มันก็รู้ได้
และตื่นตัวคอยระมัดระวัง เรื่องใดที่ท่านห้ามไว้ไม่ให้ทำ
ก็ไม่ทำจริง..รักษาความจริงอันนั้นไว้
เรื่องใดที่พระพุทธเจ้าท่านทรงอนุญาตให้ทำ
ก็พยายามทำตามเรื่องนั้นให้เต็มความสามารถ
ไม่ล่วงเกินสิ่งที่ทรงห้าม และก็ขยันหมั่นเพียรทำสิ่งที่ทรงอนุญาต
อันนี้นับว่าเป็นเรื่องของคนอาชาไนย ม้าอาชาไนย

เพราะฉะนั้นทุกคนเรานับถือพระพุทธเจ้า พระธรรม พระสงฆ์
ว่าเป็นที่พึ่งที่ระลึกเช่นนั้นแล้วก็ควรทำตนให้เป็น"คนอาชาไนย"
เหมือนอย่างที่พระพุทธเจ้าทรงแนะนำ
ไม่ควรที่จะทำตนเป็นคนว่ายากสอนยาก
ทำเหมือนว่าไม่รู้ไม่ชี้ความผิดความถูกอะไร
ไม่รู้จักความเสื่อม ความเจริญในชีวิตของตนเอง
ว่าตนเองนั้น การกระทำของตนเองนั้น
จะเป็นไปเพื่อความเจริญก็ไม่รู้ จะเป็นไปเพื่อความเสื่อมก็ไม่รู้
อันนั้นท่านเรียกว่า ไม่ใช่คนอาชาไนย ม้าอาชาไนย