พระพุทธเจ้าทรงแสดงคุณธรรมไว้แล้ว
ให้เราสร้างคุณธรรมนี้ให้เกิดขึ้นในใจนะ
เมื่อคุณธรรมนี้บังเกิดขึ้นในใจแล้ว
แต่ก่อนนั้นมองเห็นมันยากแหละ..การปฏิบัตินี้นะ
ครั้นเมื่อคุณธรรมเหล่านี้มันบังเกิดขึ้นในใจแล้ว
มันจะมองเห็นว่ามันง่ายบัดนี้ มันค่อยง่ายเข้าแล้ว

อุปมาเหมือนอย่างคนทำไร่ทำสวนนี่มันก็ได้ลงแรงมากทีแรกนี่
ต้องตัดไม้โค่นไม้ออกไป โค่นไม้ออกไปแล้วบัดนี้
ปล่อยให้มันแห้งแล้วจุดไฟเผา พอไฟไหม้ลงไปอย่างนี้แล้ว
ก็เหลือเท่าแต่ตอของมัน เหลือแต่กิ่งก้านนิดๆหน่อยๆ
การออกแรงต่อไปนี้ก็ไม่มากเหมือนแต่เดิมแล้วบัดนี้นะ
ค่อยเก็บเศษไม้ไฟไหม้อะไรออก
แล้วก็สับตอไม้ที่มันยังเหลืออยู่ออกไปเล็กๆน้อยๆไป
เนื้อที่มันก็ค่อยเตียนไป ก็ค่อยเบาแรงไปเรื่อยๆ

อันนี้ฉันใดก็อย่างนั้นแหละ ผู้เริ่มลงมือปฏิบัติทีแรกนี่
มันก็ต้องได้ออกแรงเหมือนเขาถางไร่อย่างว่านั้นแหละ เป็นอย่างนั้น
ต้องอดกลั้นทนทานนะ เอาความอดเข้าว่าเลย
อดตาหลับขับตานอน ไม่เห็นแก่หลับแก่นอน
อดทนในการอยู่การกิน เอ้าได้กินยังไงก็กินไปอย่างนั้นแหละ
ว่าแต่มีอาหารหล่อเลี้ยงมันแล้วมันไม่ตายหรอกอัตภาพร่างกายอันนี้ ..ไม่ต้องกลัว
ถ้าไม่มีอาหารหล่อเลี้ยงมันซะเลยน่ะมันตาย
ถ้าไม่มีอะไร..ข้าวกับเกลือลงไปก็ไม่ตาย ไม่ตายแน่นอน
ฤาษีอยู่ในป่าฉันแต่ผลหมากรากไม้เท่านั้นเพื่อนก็อยู่ได้ ไม่ตาย
นั่นล่ะต้องนึกถึงพระฤาษีนู่น ถ้าเวลามันขาดแคลนอาหารมา
..หืย..ฤาษีกินแต่ผลไม้เพื่อนยังอยู่ได้
อันนี้กลัวอะไรล่ะ นั่นมันต้องอย่างนี้

ความอดความทนนะ มันเป็น "ตปธรรม"
เครื่องแผดเผาความโลภ ความโกรธ ความหลง
มานะทิฏฐิต่างๆให้น้อยเบาบางออกไปจากจิตใจ..เป็นอย่างนั้น
นั่งภาวนาลงไป ถ้าเมื่อกิเลสมันปั่นจิตใจเข้าไปแล้ว
หงุดหงิดขึ้นมาแล้วถ้าไม่อดทนแล้วก็แน่นอนละ
ไปไม่ได้นานเลยนั่งภาวนาก็ดี หน่อยหนึ่งก็ถอยแล้ว
เมื่อจิตใจมันวุ่นวายแล้วร่างกายมันนิ่งอยู่ไม่ได้ถ้าไม่อดทนนะ

...

พระอาจารย์เหรียญ วรลาโภ
วัดอรัญญบรรพต
อ.ศรีเชียงใหม่ จ.หนองคาย