พระอาจารย์เหรียญ วรลาโภ
วัดอรัญญบรรพต
อ.ศรีเชียงใหม่ จงหนองคาย

...

ธรรมที่จะทำให้ตัณหามันเบาบางออกไปจากจิตใจในตอนต้นนี่
พระศาสดาทรงสอนให้คนเรานั้น “มักน้อย สันโดษ”

“มักน้อย” นั้นคือ มักให้ต้องการให้กิเลสตัณหา
บาปธรรมอะไรที่หมักหมมอยู่ในจิตใจนี้มันน้อยเบาบางออกไปเรื่อยๆ
ตลอดถึงมักน้อยในปัจจัยเครื่องอาศัย
เมื่อมีแสวงหาปัจจัยเครื่องอาศัยได้มาแล้วก็ไม่ใช้จ่ายสุรุ่ยสุร่าย
รู้จักประหยัด รู้จักประมาณในการใช้การจ่ายให้เหมาะสมกับรายได้ของตัว
ตนมีรายได้น้อยก็ต้องพยายามใช้จ่ายไปตามน้อย
ใช้จ่ายแต่ในสิ่งที่จำเป็น สิ่งใดที่ไม่จำเป็นแท้ๆก็งดไว้ก่อน
อันนี้จึงเรียกว่าเป็น “ผู้มักน้อย” คุณธรรมอันนี้แหละ
ที่จะทำให้ตัณหามันเบาบางลงไป

กับ “สันโดษ” สันโดษนั้นหมายเอาความรู้จักยินดีพอใจ
ใช้สอยในสมบัติที่ตนแสวงหามาได้
ตนแสวงหามาได้มากหรือได้น้อยเท่าไร
ก็ยินดีใช้สอยอยู่เท่านั้นแม้คนอื่นจะมีทรัพย์สมบัติมากกว่าตน
ตนก็ไม่อิจฉาเขา ไม่น้อยเนื้อต่ำใจ
ไม่คิดที่จะแย่งชิงเอาของผู้อื่นมาเป็นของตน
ตนมีเท่าไรก็ยินดีพอใจใช้สอยอยู่เท่านั้นแหละ
นี่ท่านเรียกว่า “ถือสันโดษ” เมื่อมีความสันโดษ
ยินดีในของที่ตนมีอยู่อย่างนั้น ตัณหาความทะยานอยาก
ดิ้นรนไปเกินขอบเขตนี้มันก็เบาบางลง