พระอาจารย์เหรียญ วรลาโภ
วัดอรัญญบรรพต
อ.ศรีเชียงใหม่ จ.หนองคาย

...

ขันธ์ ๕ นี้มีทั้งคุณมีทั้งโทษ
แต่เมื่อกล่าวถึงธรรมะส่วนละเอียดลงไปแล้ว
ก็ถือว่า ขันธ์ ๕ นี้เป็น "มาร" คอยรบกวนจิตใจอยู่เสมอไป
ทำให้ใจนี้ไม่มีความสงบสุขอยู่ตลอดไปได้
เดี๋ยวก็ร้อนมาก เดี๋ยวก็หนาวมาก
เดี๋ยวก็เจ็บโน้น ปวดนี้ เดี๋ยวหิวข้าวกระหายน้ำ
อะไรต่ออะไรก็เป็นอยู่อย่างนั้น
ไอ้อย่างนี้น่ะถ้าพูดถึงธรรมะชั้นละเอียดเข้าไปแล้ว
พระองค์สอนให้ถือว่าเป็น "มาร" คอยขัดขวาง
มิให้หลุดพ้นไปจากทุกข์ในวัฏสงสารนี้


ฉะนั้นผู้มีปัญญาก็จึงใช้ขันธ์ ๕ นี้ล่ะทำความดีไป
ถึงแม้มันจะเป็นมาร มันจะเป็นทุกข์
มันจะไม่เที่ยงอย่างไรก็ตามแต่บุญกุศลที่ทำมาแต่ก่อน
มันก็ยังบำรุงขันธ์ ๕ นี้ไว้ไม่ให้แตกดับไปก่อน
ผู้ฉลาดก็รีบเร่งใช้ขันธ์ ๕ นี้ทำความดีเข้าไป
ไม่ปล่อยให้ขันธ์ ๕ นี้ทรุดโทรมไปเสียเปล่า

คนไม่ฉลาดก็เมื่อได้ขันธ์ ๕ มานี้แล้ว
ก็มาชื่นชมกับขันธ์ ๕ นี้ก็เพลิดเพลินมัวเมา
อยู่แต่ในกามคุณ คือ รูป เสียง กลิ่น รส เครื่องสัมผัสต่างๆ
ไม่มีโอกาสที่จะได้ฝึกตนเลย