อตฺตโน อุตฺตริ ภเชถ
ควรคบคนที่ยิ่งกว่าตน

พุทธศาสนสุภาษิต
/ติกนิบาต อังคุตตรนิกาย/

๏ พุทธสุภาษิต: อตฺตโน อุตฺตริ ภเชถ
คำอ่าน: อัด-ตะ-โน อุด-ตะ-ริ ภะ-เช-ถะ

คำแปล: ควรคบคนที่ยิ่งกว่าตน

อธิบาย:

พุทธสุภาษิตบทนี้ให้คำแนะนำที่สำคัญเกี่ยวกับการเลือกคบมิตร หรือบุคคลที่เราควรเข้าไปใกล้ชิดและเรียนรู้ด้วย สาระสำคัญคือ เราควรเลือกคบหาผู้ที่มีคุณธรรม ความรู้ ความสามารถ หรือประสบการณ์ที่สูงกว่าตน การคบคนเช่นนี้จะนำมาซึ่งประโยชน์หลายประการ ดังนี้:

• ได้รับการชี้แนะและถ่ายทอดความรู้: ผู้ที่ยิ่งกว่าเราย่อมมีประสบการณ์และมุมมองที่กว้างขวางกว่า สามารถให้คำแนะนำ ชี้แนะแนวทางที่ถูกต้อง และถ่ายทอดความรู้ที่เป็นประโยชน์แก่เราได้

• เกิดการพัฒนาตนเอง: การได้ใกล้ชิดและสังเกตพฤติกรรมของผู้ที่ประสบความสำเร็จหรือมีคุณธรรม จะเป็นแรงบันดาลใจและเป็นแบบอย่างให้เราพัฒนาตนเองให้ดียิ่งขึ้น ทั้งในด้านความรู้ ความสามารถ และคุณธรรม

• ได้รับทัศนคติและมุมมองใหม่ๆ: การพูดคุยและแลกเปลี่ยนความคิดเห็นกับผู้ที่แตกต่างและเหนือกว่า จะช่วยเปิดโลกทัศน์ของเราให้กว้างขึ้น มองเห็นสิ่งต่างๆ ในมุมมองที่หลากหลาย และเกิดความเข้าใจที่ลึกซึ้งยิ่งขึ้น

• ได้รับการสนับสนุนและช่วยเหลือ: ผู้ที่ยิ่งกว่าเราอาจมีConnection หรือความสามารถในการช่วยเหลือและสนับสนุนเราในด้านต่างๆ ได้
คำว่า "อตฺตโน" หมายถึง ตนเอง

คำว่า "อุตฺตริ" หมายถึง ยิ่งกว่า เหนือกว่า ประเสริฐกว่า

คำว่า "ภเชถ" เป็นรูปกริยาในความหมายว่า ควรคบ ควรเข้าไปใกล้ชิด ควรเสพ

ดังนั้น สุภาษิตนี้ไม่ได้หมายความว่าเราต้องดูถูกตนเอง หรือไม่ให้ความสำคัญกับผู้ที่ด้อยกว่า แต่เป็นการเน้นย้ำถึงความสำคัญของการเลือกคบคนที่สามารถเป็นครู เป็นแบบอย่าง และเป็นแรงผลักดันให้เราก้าวหน้าและพัฒนาตนเองได้อย่างแท้จริง

สรุป:

พุทธสุภาษิต "อตฺตโน อุตฺตริ ภเชถ" สรุปได้ว่า เราควรเลือกคบหาผู้ที่มีคุณธรรม ความรู้ ความสามารถ หรือประสบการณ์ที่สูงกว่าตน เพื่อประโยชน์ในการเรียนรู้ พัฒนาตนเอง และได้รับการสนับสนุนให้ก้าวหน้าในชีวิต การคบคนเช่นนี้เป็นการลงทุนที่คุ้มค่าสำหรับการเติบโตทั้งทางปัญญาและจิตใจ ๛