สาธุ ปาเปน ทุกฺกรํ

ความดี คนชั่วทำได้ยาก



พุทธศาสนสุภาษิต
/อุทาน ขุทฺทกนิกาย/


..........................................................................
สาธุ ปาเปน ทุกฺกรํ ความดี คนชั่วทำได้ยาก เป็นภาษิตบาลีที่มีความหมายว่า "ความดี อันคนชั่วทำได้ยาก" ภาษิตนี้เป็นเครื่องเตือนใจให้เราเห็นความยากลำบากในการทำความดีสำหรับคนที่มีจิตใจที่ยังไม่ได้รับการฝึกฝนให้ดีงาม

ความหมายและคำอธิบาย

สาธุ (สาธุ): แปลว่า ดี, ความดี
ปาเปน (ปาเปนะ): แปลว่า บาป, ความชั่ว, คนชั่ว
ทุกฺกรํ (ทุกฺกะรัง): แปลว่า ยาก, ทำได้ยาก
เมื่อรวมกันเป็น "สาธุ ปาเปน ทุกฺกรํ" จึงมีความหมายว่า "ความดี อันคนชั่วทำได้ยาก"

ความหมายโดยนัย

ภาษิตนี้ไม่ได้หมายความว่าคนชั่วจะไม่สามารถทำความดีได้เลย แต่หมายถึงว่าการทำความดีเป็นสิ่งที่ยากลำบากสำหรับพวกเขา เนื่องจากจิตใจของพวกเขาอาจจะยังไม่พร้อมหรือไม่คุ้นชินกับการทำความดี เพราะกิเลสและอกุศลธรรมต่างๆ ที่ยังครอบงำจิตใจอยู่

เหตุผลที่คนชั่วทำความดียาก

• กิเลส: คนชั่วส่วนใหญ่มักจะถูกครอบงำด้วยกิเลส เช่น ความโลภ ความโกรธ ความหลง ซึ่งเป็นอุปสรรคต่อการทำความดี
• ความเคยชิน: คนที่ทำความชั่วมาเป็นเวลานาน มักจะคุ้นชินกับการทำความชั่ว ทำให้การทำความดีเป็นสิ่งที่ยากสำหรับพวกเขา
• สภาพแวดล้อม: สภาพแวดล้อมที่ไม่เอื้ออำนวย ก็อาจเป็นอุปสรรคต่อการทำความดีของคนชั่วได้

ความสำคัญของภาษิต

ภาษิต "สาธุ ปาเปน ทุกฺกรํ" เป็นเครื่องเตือนใจให้เราตระหนักถึงความยากลำบากในการทำความดี โดยเฉพาะอย่างยิ่งสำหรับคนที่ยังมีกิเลสและอกุศลธรรมครอบงำจิตใจอยู่ ภาษิตนี้ยังเป็นแรงบันดาลใจให้เราพยายามฝึกฝนจิตใจให้ดีงาม เพื่อให้เราสามารถทำความดีได้อย่างง่ายดายยิ่งขึ้น

การเอาชนะความยากลำบาก

แม้ว่าการทำความดีอาจเป็นเรื่องยากสำหรับคนชั่ว แต่ก็ไม่ได้หมายความว่าเป็นไปไม่ได้ การที่จะเอาชนะความยากลำบากนี้ได้ ต้องอาศัยความพยายามและความตั้งใจจริงในการฝึกฝนจิตใจให้ดีงาม ซึ่งสามารถทำได้โดย

การศึกษาธรรมะ: การศึกษาธรรมะจะช่วยให้เราเข้าใจถึงหลักการของความดีและความชั่ว และเข้าใจถึงโทษของการทำความชั่ว
การปฏิบัติธรรม: การปฏิบัติธรรม เช่น การทำสมาธิ จะช่วยชำระล้างจิตใจให้บริสุทธิ์จากกิเลสและอกุศลธรรมต่างๆ
การคบคนดี: การคบคนดีเป็นเพื่อน จะช่วยให้เราได้รับคำแนะนำและกำลังใจในการทำความดี

สรุป

ภาษิต "สาธุ ปาเปน ทุกฺกรํ" เป็นเครื่องเตือนใจให้เราเห็นความสำคัญของการฝึกฝนจิตใจให้ดีงาม เพื่อให้เราสามารถทำความดีได้อย่างง่ายดายยิ่งขึ้น การทำความดีนั้นอาจเป็นเรื่องยากสำหรับคนที่มีจิตใจที่ยังไม่ได้รับการฝึกฝน แต่ด้วยความพยายามและความตั้งใจจริง เราสามารถเอาชนะความยากลำบากนี้ได้
.