โยคา เว ชายเต ภูริ
ปัญญาย่อมเกิดเพราะความประกอบ


พุทธศาสนสุภาษิต
/ธรรมบท ขุทกนิกาย/

...
ภาษิต "โยคา เว ชายเต ภูริ" เป็นภาษาบาลี มีความหมายว่า "ปัญญาย่อมเกิดเพราะความประกอบ" หรืออีกนัยหนึ่งคือ "ปัญญาไม่ได้เกิดขึ้นเองลอยๆ แต่เกิดจากการฝึกฝน การปฏิบัติ การกระทำอย่างต่อเนื่อง"

คำว่า "โยคะ" ในที่นี้ไม่ได้หมายถึงการเล่นโยคะเพื่อสุขภาพ แต่หมายถึง การประกอบ การกระทำ การฝึกฝนอย่างต่อเนื่อง

ภาษิตนี้สอนให้รู้ว่า ปัญญาเป็นสิ่งที่ต้องสั่งสม ต้องฝึกฝน ต้องปฏิบัติอย่างสม่ำเสมอ จึงจะเกิดขึ้นและพัฒนาได้

เหตุผลที่ปัญญาเกิดเพราะความประกอบ
การฝึกฝนทำให้เกิดความชำนาญ: การฝึกฝนอย่างต่อเนื่องจะทำให้เรามีความชำนาญในสิ่งนั้นๆ และเมื่อเรามีความชำนาญ เราก็จะสามารถเข้าใจสิ่งต่างๆ ได้อย่างลึกซึ้งยิ่งขึ้น

การปฏิบัติทำให้เกิดประสบการณ์: การลงมือปฏิบัติจริงจะทำให้เราได้เรียนรู้จากประสบการณ์ ซึ่งเป็นสิ่งสำคัญในการพัฒนาปัญญา เพราะประสบการณ์จะช่วยให้เราเข้าใจโลกและชีวิตได้ดียิ่งขึ้น

การทำซ้ำทำให้เกิดความเข้าใจ: การทำสิ่งเดิมซ้ำๆ จะช่วยให้เราเข้าใจสิ่งนั้นๆ ได้อย่างละเอียดและลึกซึ้งยิ่งขึ้น และเมื่อเราเข้าใจอย่างลึกซึ้ง เราก็จะสามารถนำความรู้นั้นไปประยุกต์ใช้ได้อย่างเหมาะสม

คำแนะนำ
ควรตั้งใจฝึกฝนและปฏิบัติ: เราควรตั้งใจที่จะฝึกฝนและปฏิบัติอย่างต่อเนื่อง เพื่อพัฒนาปัญญาของเรา

ควรเรียนรู้จากประสบการณ์: เราควรเปิดใจเรียนรู้จากประสบการณ์ ทั้งจากความสำเร็จและความล้มเหลว

ควรทบทวนและไตร่ตรอง: เราควรทบทวนและไตร่ตรองในสิ่งที่เราได้เรียนรู้มา เพื่อให้เกิดความเข้าใจอย่างลึกซึ้ง

สรุป
ภาษิต "โยคา เว ชายเต ภูริ" สอนให้เราเห็นความสำคัญของการฝึกฝนและการปฏิบัติ เพราะการฝึกฝนและการปฏิบัติเป็นหนทางแห่งการเกิดปัญญา และปัญญาเป็นสิ่งสำคัญที่จะนำเราไปสู่ความสุขและความเจริญ
.