.
 "ทุกข์มันมาจากไหน"

" .. "ทุกข์ พระพุทธเจ้าให้กำหนดรู้" ให้เห็นตามความเป็นจริงของสภาวะ ชาติ ความเกิดก็เรียกว่า "ตัวธรรมดา" ให้รู้เท่าตัวธรรมดาเสีย

"ตัวธรรมดา" มันเกิดอยู่ธรรมดานั่นแหละ มันมีเกิดอยู่เป็นธรรมดาในโลก "มันมีอยู่อย่างนี้แหละ ให้รู้เท่าธรรมดาเสีย" ธรรมดา มันเป็นที่เรานึก อยู่ดี ๆ ละ "นึกจะทุกข์ มันก็ทุกข์ ทุกข์มันมาจากไหน" ต้องสาวหาเหตุ ทุกข์มันมาจากเหตุ

"ธรรมทั้งหลายไหลมาแต่เหตุ" เหตุคือความอยาก ความดิ้นรน ความใคร่ ความชอบใจ แล้วความอยากเป็นอยากมี ความไม่อยากเป็นไม่อยากมี มันมาจากนี้

ครั้นรู้ว่ามันมาจากนี่ "แม้นทุกข์จะเกิดขึ้น มันเกิดขึ้นเพราะความอยากเป็นอยากมี" อยากเป็นภพ เป็นชาติอยู่ มันมาจากนี้ แต่ว่าให้ปล่อยวางเสีย ตัณหานี่ปล่อยวางเสีย สำรอกขึ้นเสีย ปลงเสีย อย่าอาลัยในความอยากเป็นอยากมี

"ความใคร่ความชอบใจในอารมณ์ก็ดี ความไม่ชอบใจไม่พอใจก็ดี" ให้ปล่อยให้วางเสีย ทำเสียจนปล่อยทุกข์ได้ทั้ง ๕ แล้ว เป็นเค้าเป็นมูล "ปล่อยวางตัณหาความอยาก ความทะเยอทะยานนี้ได้แล้ว" ได้ชื่อว่าปล่อยตัณหาเสียก็ได้ .. "

"อนาลโยวาท"
หลวงปู่ขาว อนาลโย