คำอุปโลกน์กฐิน คำกล่าวประกาศขอมติเกี่ยวผ้ากฐินจากพระสงฆ์ แบบ ๔ รูป
รูปที่ ๑ ว่า...
ผ้ากฐินทานกับทั้งผ้าอานิสงส์บริวารทั้งปวงนี้ เป็นของ... ผู้กอปร์ด้วยศรัทธาอุสาหะน้อมนำมา
ถวายแด่พระภิกษุสงฆ์ ผู้จำพรรษากาลถ้วนไตรมาสในอาวาสนี้
ก็แล ผ้ากฐินทานนี้เป็นของบริสุทธิ์ดุจเลื่อนลอยมาโดยนภากาศแล้วตกลงมาในท่ามกลางสงฆ์
จะได้จำเพาะเจาะจงแก่ภิกษุรูปใดก็หาบ่มิได้ มีพระบรมพุทธานุญาตไว้ให้แก่ภิกษุผู้มีจีวรอันเก่า
หรือมีจีวรอันทุพพลภาพ หรือภิกษุรูปใดรูปหนึ่งซึ่งเป็นผู้มีสติปัญญาสามารถ อาจกระทำกฐินัต
ถารกิจนี้ได้ มิให้เพี้ยนผิดไปให้ต้องตามวินัยนิยมบรมพุทธานุญาตได้
เมื่อได้กรานกฐินแล้วไซร้ อานิสังสคุณจะพึงบังเกิดมี ๕ ประการคืออยู่ปราศจากไตรจีวรได้ไม่
เป็นอาบัติด้วยทุติยกฐินสิขาบท ๑ เก็บอติเรกจีวรได้ไม่เป็นอาบัติด้วยปฐมกฐินสิกขาบท ๑ ฉัน
คณะโภชนะปรัมปรโภชนะได้ไม่เป็นอาบัติด้วยคณะโภชนะและปรัมโภชนะสิกขาบท ๑ จีวร
ลาภที่บังเกิดขึ้นในอาวาสจะเป็นของภิกษุผู้ได้กรานกฐินแล้ว ๑ จีวรกาลจะยืดออกไปอีก ๔ เดือน
ตลอดฤดูเหมันต์ ดังนี้
บัดนี้ พระสงฆ์ทั้งหลายจะมีความยินยอมพร้อมกันรับกฐินนี้หรือไม่ ถ้ามีความยินยอมพร้อมกัน
รับกฐินนี้แล้วไซร้ จงให้สัททสัญญาสาธุการขึ้นให้พร้อมกัน เทอญ.
พระสงฆ์กล่าวขึ้นพร้อมกันว่า "สาธุ"
รูปที่ ๒ ว่า...
สมเด็จพระผู้มีพระภาคเจ้า ทรงอนุญาตกฐินนัตถากิจนั้นให้เป็นการเฉพาะบุคคล สงฆ์ และ
คณะก็ดี จะกรานกฐินไม่ได้ แต่เพราะอนุโมทนาแห่งสงฆ์ และคณะ และอัตถารกิจแห่งบุคคล
กฐินเป็นอันสงฆ์ อันคณะ อันบุคคลได้กราร ก็แล ผ้ากฐินทานนี้ ควรแก่ภิกษุผู้มีจีวรเก่าหรือมี
จีวรอันทุพพลภาพ หรือภิกษุรูปใดจะมีอุตสาหะและสามารถทำจีวรกรรมในวันเดียวนี้ ให้เป็น
กฐินัตถารกิจ ต้องตามพระบรมพุทธานุญาต มิให้วิธีวินัยนิยมทั้งปวงเคลื่อนคลาดได้
บัดนี้ พระสงฆ์ทั้งปวงจะเห็นสมควรแก่พระภิกษุรูปใด จงพร้อมกันอนุญาตให้แก่ภิกษุรูปนั้น
เทอญ.
รูปที่ ๓ ว่า...
ผ้ากฐินทานกับทั้งผ้าอานิสงส์บริวารทั้งปวงนี้ ข้าพเจ้าพิจรณาเห็นสมควรแก่... ผู้เป็น... ในวัด
นี้ ซึ่งเป็นพหูสูต ทรงธรรม ทรงวินัย เป็นผู้ชี้แจงชักนำให้สพรหมจารีสงฆ์บริษัทรื่นเริง เป็น
ผู้ให้โอวาทานุศาสน์แก่ภิกษุสามเณร และคฤหัสถ์ เป็นผู้ทรงกฐินมาติกา ฉลาดรู้ในวินัยกรรมจะ
ไม่ให้วินัยนิยมนั้นๆ กำเริบได้ และเป็นผู้มีสติปัญญาสามารถอาจกระทำกฐินัตถารกิจให้ต้องตาม
พระบรมพุทธานุญาตได้
เพราะฉะนั้น ข้าพเจ้าจึงพิจรณาเห็นว่า พระสงฆ์ทั้งปวงจะยินยอมพร้อมถวายผ้ากฐินทาน
กับทั้งผ้าอานิสงส์บริวารทั้งปวงนี้ แด่... ถ้าภิกษุรูปใดเห็นไม่สมควร จงทักท้วงขึ้นในท่ามกลาง
สงฆ์ (หยุดชั่วขณะหนึ่ง) ถ้าเห็นสมควรแล้ว จงสาธุการขึ้นให้พร้อมกัน เทอญ.
พระสงฆ์กล่าวขึ้นพร้อมกันว่า "สาธุ"
รูปที่ ๔ ว่า...
ผ้ากฐินทานกับทั้งผ้าอานิสงส์บริวารทั้งปวงนี้ ถ้าภิกษุสงฆ์บริษัทมีเอกฉันทานุมัติเห็นพ้องต้อง
กันยอมถวายแด่... แล้ว ขอพระสงฆ์อย่าได้ถือเอาไตรจีวรซึ่งเป็นบริวารแห่งผ้ากฐินตามลำดับผ้า
จำพรรษาเลย จงถวายแด่... ด้วยอปโลกนวาจานี้ ส่วนผ้ากฐินทานนั้น ถึงพระสงฆ์ทั้งปวงจะยิน
ยอมพร้อมใจกันถวายอปโลกนวาจาก็ไม่ขึ้น ต้องถวายด้วยญัตติทุติยกรรมวาจา ตามพระบรม
พุทธานุญาต
เพราะฉะนั้น ขอพระสงฆ์จงทำกรรมสันนิษฐานว่า จะถวายผ้ากฐินทานนั้น แด่... ด้วยญัติทุติย
กรรมวาจาอันไม่กำเริบ ตามสมควรแก่สถานะ ณ กาลบัดนี้ เทอญ.
พระสงฆ์กล่าวขึ้นพร้อมกันว่า "สาธุ"
