แม้แต่คนที่เจอความทุกข์ พอมีโยนิโสมนสิการเกิดความคิดในทางปัญญาว่า โอ้ เราเจอความทุกข์แล้ว คนที่เจอ
ความทุกข์นี่

๑. เท่ากับได้บททดสอบตัวเองว่า เราจะเข้มแข็งสามารถผ่านความทุกข์ยากไปได้ไหม
๒. คนเราจะเจริญพัฒนาด้วยการเจอความยากและรู้จักทำแบบฝึกหัด คนที่เจอแต่ความสุขสะดวกสบาย ไม่ได้ทำ
แบบฝึกหัด จะพัฒนายาก เราเจอทุกข์นี่ดีแท้ เราจะได้ฝึกตัวเอง ในการแก้ปัญหา เราจะเข้มแข็งด้วยปัญญา และจะพัฒนา
ความสามารถในการแก้ปัญหาต่อไป ชีวิตจะดี จะพัฒนามาก

พอปัญญามา ทุกข์ก็กลายเป็นสุขไป ฉะนั้นคนที่ฉลาดจึงสามารถหาสุขจากทุกข์ได้ อันนี้คือระบบแห่งการพัฒนามนุษย์ที่
ไปด้วยกันพร้อมทีเดียวหมด ทั้งศีล สมาธิ ปัญญา อิงอาศัยเกื้อหนุนกันไป

หนังสือ สู่การศึกษาแนวพุทธ
โดย สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (ป. อ. ปยุตฺโต)
หน้า ๑๔๙