"ค่าของตนที่ฝึกดีแล้ว"

" .. ผู้มีปัญญา "เห็นค่าของตนที่ฝึกแล้ว" ย่อมยินดีที่จะเผชิญกับความยาก ความยากแม้มากมายเพียงไรก็ตาม ย่อมให้ผลเป็นความมีค่าแห่งจิตใจตน "เป็นความมีค่าแห่งตนเอง เป็นผลที่ค้มกับความยากลำบาก" ที่ต้องต่อสู้เพื่อให้การฝึกตนเป็นไปด้วยดี

"คนมีปัญญาย่อมพร้อมที่จะรับความยาก เพียงเพื่อจะได้มีโอกาสฝึกตน" ผู้ที่เป็นคนดีแล้ว ย่อมสามารถฝึกคนไปสู่ความดีงามต่าง ๆ "ได้นำตนไปสู่ความเจริญรุ่งเรื่องได้และสามารถนำผู้อื่นไปสู่ความดีงามต่าง ๆ ได้ด้วย"

ท่านจึงกล่าวว่า "ตนที่ฝึกดีแล้วเป็นแสงสว่าง ตนที่ฝึกดีแล้วเป็นเครื่องนำชีวิต ตนที่ฝึกดีแล้วเป็นเครื่องยังชีวิตให้สว่าง" .. "

"พระนิพนธ์" สมเด็จพระญาณสังวร
สมเด็จพระสังฆราช พระองค์ที่ ๑๙