.
 "จิตอยู่ที่ไหน"

" .. จิตอยู่ที่ไหน ก็ตอบได้อย่างง่าย ๆ ว่า "อยู่ที่ความคิด" ใครต้องการจะจับจิตหรือจะดูจิต "ก็ให้จับความคิด ดูความคิดของตน"

"ลักษณะของจิตทั่วไป" คือ "ดิ้นรน กวัดแกว่ง รักษายาก ห้ามยาก" ลักษณะดังกล่าวจะมองเห็นได้ชัดในขณะที่ปฏิบัติอบรมจิต "คือทำจิตให้เป็นสมาธิ" เช่น "ให้กำหนดลมหายใจเข้า-ออก" ทำความรู้อยู่ที่ลมหายใจ จิตจะดิ้นรนเหมือนอย่างปลาที่เขาจับจากแม่นํ้าชัดไปบนบกดิ้นอยู่ คือ "จิตจะไม่ยอมสงบง่าย ๆ จะดิ้นรนไปจากสมาธิ" คือทิ้งอารมณ์ของสมาธิ คิดไปถึงเรื่องต่าง ๆ จิต ผูกพันอยู่

"เมื่อปฏิบัติอบรมปัญญาในไตรลักษณ์" คืออบรมปัญญาให้เป็นอนิจจัง ทุกขัง อนัตตา "จิตก็ยิ่งจะดิ้นรนไม่ยอมพิจารณาให้เกิดปัญญาเห็นธรรมะ" เหมือนปลาที่ดิ้นพราดอยู่บนบก .. "

"ญาณสังวร ๑๐๑ สารธรรม" 
สมเด็จพระสังฆราชเจ้า กรมหลวงวชิรญาณสังวร