พระอาจารย์เปลี่ยน ปัญญาปทีโป
วัดอรัญญวิเวก
อ.แม่แตง จ.เชียงใหม่

...

คิดวุ่นวายกับทางภายนอกทำไม ทำไมไม่ดูตนเอง ไม่พักไม่ผ่อน
นี่จิตใจของพวกเราก็ค่อยประคับประคอง คอยดูแลเขา คอยควบคุมเขา
เราก็จะสงบได้ เหมือนเราควบคุมลูก ลูกตัวเล็กๆ
เราจับแขนมันไว้ไม่ให้มันหลุดมือไป มันไปไหนไม่ได้
ผู้ที่จับแขนก็คือ “สติสัมปชัญญะ” จับจิตเข้าไว้
บังคับเข้าไว้ให้มันอยู่กับข้อธรรมกรรมฐาน

แต่จิตใจนี้มันดิ้นรนเพราะมันเคยคิดมานานแล้ว ตั้งแต่เล็กมาจนใหญ่
มันคิดมันท่องเที่ยว มันวิ่งไปนู้นไปนี้ มันคิดมาเก่งแล้วไม่ให้มันคิดไม่ได้
เริ่มกันฝึก ไอ้คิดมันก็คิดบ้าง บางทีมันออกไปบ้างอย่าหงุดหงิด
ก็ดึงจิตเข้ามาอีก มาดูข้อธรรมกรรมฐาน ทำอยู่อย่างนี้แหละ
ถ้ามันอยู่แล้วก็รีบประคอง ประคับประคองมันเอาไว้
ดูลมหายใจเข้าออกอยู่นั่นแหละ ประคับประคองเขาให้สงบได้นานๆ
ให้เขาอยู่ให้เขาสงบนานๆเมื่อสงบนานมันจะเห็นความสุขชัดเจนขึ้นมา
จิตใจสงบ ก็การได้พักผ่อนนั่นเอง

ตรงนี้แหละ เราทุกคนมันก็มีเรื่องคิดแต่รู้จักฉลาดในการคิด
ไปทางที่ถูกที่ต้องที่ควรที่ชอบ แล้วก็ฉลาดการฝึกจิตใจ
คนไม่ฉลาดมันจะคิดแต่เรื่องไม่ดี คิดเรื่องไม่ดีเท่าไรมันยิ่งทุกข์
ทุกข์เท่าไรมันยิ่งคิด นั่น...คนไม่ฉลาด ไม่ฉลาดดูแลจิตใจของตน
เป็นคนรักษาตนไม่เป็น รักษาตนไม่ได้ อย่างไรก็ตามนั้น
ยังรักษาไม่ได้แล้วจะรีบรักษา ... รักษาตน

รักษาจิตใจของตนก็ต้องฝึกฝนอบรมสติสัมปชัญญะให้ระลึกเร็ว
รู้เร็ว รู้เท่าทันจิตใจ..คิดอยู่ตลอด จิตตามจิตอยู่ตลอด
ไม่ปล่อยไม่ละไม่วาง สะกดรอยตามอยู่ ประคับประคองอยู่
หาวิธีควบคุมดูแลอยู่ เหมือนกันกับตำรวจกับขโมย
ตำรวจกับขโมยเขาสะกดรอยติดตามจนจับได้ เมื่อจับได้แล้ว
ก็เอามาขังไว้ในคุก เหมือนเอาจิตนั้นมาผูกไว้กับข้อธรรมกรรมฐาน
เหมือนกับขโมยติดคุก มาขังไว้มันก็ดิ้นรนมันใหม่ๆ พอมันคุ้นเคยมา
มันหยุดมันนิ่งแล้วมันก็จะเห็นความสงบ บัดนี้จะพักผ่อนเอง