ท่านเคยสงสัยไหมว่า ทำไมศีลทั้ง ๕ ข้อ จึงมีบทบัญญัติเรื่องห้ามฆ่า ขึ้นมาเป็นข้อแรก ?

เกี่ยวกับเรื่องนี้ พ.อ.ปิ่น มุทุกันต์ อดีตอนุศาสนาจารย์กองทัพบก ท่านเคยให้เหตุผลไว้อย่างน่าฟังว่า"ทางศาสนาทุกศาสนา ได้มีบัญญัติไว้ ให้ความคุ้มครองแก่ชีวิตเหมือนกัน จะต่างกันบ้างก็เฉพาะขอบเขตของการห้าม ซึ่งแล้วแต่อัธยาศัยของผู้เป็นศาสดา ที่จะกว้างแคบเพียงใดเช่นบางศาสดา ห้ามเฉพาะฆ่าคนในศาสนาเดียวกัน บางศาสดาห้ามถึงฆ่าคนในศาสนาอื่น บางศาสดาห้ามถึงฆ่าสัตว์มีคุณ และบางศาสดาห้ามฆ่าสัตว์มีชีวิตทั้ง สิ้น ดังนี้เป็นต้น

สำหรับพระพุทธศาสนา เราจะเห็นได้ชัดว่า พระพุทธองค์ทรงสอน เพื่อให้ความคุ้มครองแก่ชีวิตอย่างกว้างขวาง ดูเถอะว่า ในศีลห้านี้ ก็ทรงห้ามการฆ่ากัน ไว้ข้อต้นที่สุด ศีลแปดก็ขึ้นต้น ด้วยการห้ามฆ่า ศีลสิบก็ขึ้นต้นด้วยการห้ามฆ่า พูดอย่างย่อๆ ทั้งศีลชาวบ้าน ศีลชี ศีลเณร ศีลพระ ห้ามฆ่ากันทั้งนั้นในวิถีทางแห่งการทำชั่วดี ที่เรียกว่า กรรมบถ ก็อีกแหละ ฝ่ายทำบาปการฆ่าก็เป็นบาปข้อต้น ฝ่ายทำบุญ ข้อแรกก็คือ เว้นการฆ่ากันในทางเสียสละ ผู้เสียสละทรัพย์และอวัยวะ ก็ด้อยกว่าผู้เสียสละชีวิตผู้ใดเสียสละแม้กระทั่ง ชีวิตเพื่อทำความดี ผู้นั้นเป็นยอดนักเสียสละ ในพรอันประเสริฐที่พระให้แก่เรา หรือเรากล่าวอวยพรแก่กัน "อายุ" ก็เป็นพรข้อแรก ในพรทั้งปวง(อายุ วรรณะ สุขะ พละ) อายุก็คือชีวิตนั่นเอง

ที่พูดมานี้ พูดพอให้เห็นทางคิด และเห็นทางอธิบายในข้อที่ว่า ชีวิตเป็นสิ่งสำคัญทั้งคน ทั้งสัตว์แม้แต่สัตว์เดรัจฉาน ซึ่งไม่มีทางที่จะมีทรัพย์อะไร ติดตัวเลยแต่มันก็มีสมบัติอยู่อย่างหนึ่ง เท่าๆกับคน คือมีชีวิต ชีวิตเป็นของจำเพาะ ของใครของมัน มีอยู่คนละหนึ่งเท่านั้น ไม่มีใครจนกว่านี้ ไม่มีใครรวยกว่านี้ ไม่เหมือน เสื้อผ้า เงินทอง ขาดวิ่นสูญหาย ซื้อใหม่ได้ ไม่เหมือนผัวเมีย หนีไปมีชู้ ก็หาใหม่ได้ ส่วนชีวิตนี้สิ ในชาตินี้มีคนละหนึ่งเท่านั้นใครเสียไปก็หมดตัว ยืมกันก็ไม่ได้ ซื้อขายกัน ก็ไม่ได้ มันหมดอย่างไม่มีข้อแม้จริงๆ ด้วยเหตุทั้งหลายทั้งปวงที่ว่ามานี้แหละ การห้ามฆ่า จึงเป็นข้อห้ามมาตราแรกที่สุด

โ ด ย : พ.อ.ปิ่น มุทุกันต์