เรื่องที่ ๑๖ : ๑๑ วัน ธรรมบรรยาย ( ๒ )
โดย : ท่านอาจารย์สัตยา นารายัน โกเอ็นก้า

ในการเรียนรู้ศิลปะของการดำเนินชีวิต สิ่งแรกที่เราจะต้องค้นหาก็คือ สาเหตุแห่งความทุกข์ ซึ่งมักจะมีรากฐานมาจากภายในตัวเราเองเสมอ ดังนั้นจึงจำเป็นที่ท่านจะต้องค้นหาความเป็น จริง ที่อยู่ในตนเองให้พบ

วิธีการที่จะสอนต่อไปนี้ จะช่วยให้ท่านค้นหาความจริงในตัวของท่านเองช่วยให้ท่านได้ ตรวจสอบโครงสร้างของกายและจิตของตัวเอง ซึ่งเต็มไปด้วยความยึดมั่นถือมั่น หรืออุปาทาน อันเป็นสาเหตุของความเครียดและความทุกข์ในการฝึกวิธีนี้ ก่อนอื่นเราจะต้องเข้าใจถึงธรรม ชาติของกายและจิตของเราเองเสียก่อน ซึ่งผลที่ได้รับตามมา จะทำให้เราสามารถพบกับความ จริงที่อยู่เหนือกายและจิตได้ วิธีนี้ จึงเป็นวิธีที่จะทำให้เราได้รู้แจ้งเห็นจริง ได้รู้จักตนเอง ได้ ตรวจสอบดูความเป็นจริงในตัวเรา และหากคำว่า "พระผู้เป็นเจ้า" หมายถึงความบริสุทธิ์ และหลุดพ้นแล้ว วิธีการนี้ก็อาจจะเรียกได้ว่า เป็นวิธีการเข้าถึงพระผู้เป็นเจ้าได้เหมือนกัน การ ได้รู้สภาพธรรมตามความเป็นจริงนั้นเป็นสิ่งที่สำคัญมาก การได้รู้จักตนเอง โดยเริ่มจากสิ่งที่ เรามองเห็นแต่เพียงผิวเผินจากภายนอก ไปจนถึงความเป็นจริงที่อยู่ลึกลงไป

จนกระทั่งไปถึงความเป็นจริง ที่อยู่ลึกที่สุดของกาย ( รูป ) และจิต ( นาม ) จะทำให้เรา สามารถก้าวขึ้นไปพบกับปรมัตถสัจจะ หรือความจริงอันเป็นที่สุด เหนือรูปและนามได้ ในการ ค้นหาความจริง หรือสัจธรรมที่ซ่อนอยู่ในตัวเรานั้น ก่อนอื่น เราต้องเริ่มต้นด้วยการสังเกต ความจริงที่เห็นได้ชัดเจนในตัวเราก่อน เช่นการสังเกตลมหายใจเข้าออก เป็นต้นจึงถือได้ว่า การสังเกตเฉพาะลมหายใจเข้าออก เป็นจุดเริ่มต้นของการปฏิบัติวิปัสสนากรรมฐานวิธีนี้ สำหรับการใช้คำภาวนา หรือการใช้รูปเทพเจ้า หรือการใช้รูปวัตถุ ที่สร้างจากจินตนาการของ เราเอง เพื่อช่วยให้เกิดสมาธิได้ง่ายขึ้นและเร็วขึ้นนั้น อาจจะก่อให้เกิดภาพลวงตาหรือเกิด จินตนาการที่สับสน ซึ่งจะเป็นอุปสรรค ทำให้เราไม่สามารถค้นพบความจริง หรือสัจธรรมที่ ซ่อนอยู่ในตัวเองได้

นอกจากนั้น การใช้คำภาวนา หรือการใช้รูปเทพเจ้า หรือการใช้รูปวัตถุอื่นใดนั้น อาจจะเป็น เรื่องที่เกี่ยวข้องกับลัทธิใดลัทธิหนึ่ง หรือศาสนาใดศาสนาหนึ่ง หรือวัฒนธรรมใดวัฒนธรรม หนึ่ง ซึ่งอาจจะทำให้คนที่มีพื้นฐานทางลัทธิ หรือศาสนา หรือวัฒนธรรมที่แตกต่างกันออกไป ไม่ยอมรับในวิธีการที่จะต้องใช้คำภาวนานั้น หรือรูปเทพเจ้านั้น หรือรูปวัตถุนั้น เนื่องจากความ ทุกข์ เป็นเรื่องที่เกิดขึ้นกับชนทุกหมู่เหล่า ไม่เลือกลัทธิ ไม่เลือกศาสนาไม่เลือกวัฒนธรรม ความทุกข์จึงเป็นเรื่องสากล ดังนั้น การหาวิธีดับทุกข์ จึงมิใช่เรื่องเฉพาะของชนกลุ่มใดกลุ่ม หนึ่ง หากควรเป็นเรื่องที่ใช้ได้กับชนทุกหมู่เหล่า

ด้วยเหตุนี้ วิธีการสังเกตลมหายใจเข้าออก หรืออานาปานสติ จึงเป็นวิธีการที่เป็นสากล หรือ อีกนัยหนึ่งก็คือ เป็นวิธีการที่เหมาะสมสำหรับชนทุกหมู่เหล่า เพราะทุกคนสามารถที่จะยอมรับ และนำไปปฏิบัติจนเกิดผลได้ นอกจากนั้น ลมหายใจยังเป็นของธรรมชาติสำหรับทุกคนอีกด้วย