ชิฆจฺฉา ปรมา โรคา
ความหิวเป็นโรคอย่างยอด


พุทธศาสนสุภาษิต
/ธรรมบท ขุทกนิกาย/

☼
ชิฆจฺฉา ปรมา โรคา: ความหิวเป็นโรคอย่างยอด
พุทธภาษิตนี้เป็นคำสอนที่เตือนให้เห็นถึงความทุกข์ทรมานจากความหิว ซึ่งเป็นสิ่งที่ทุกคนต้องประสบ

ความหมายโดยรวม:

"ชิฆจฺฉา ปรมา โรคา" แปลว่า "ความหิวเป็นโรคอย่างยอด"

ความหมายคือ ความหิวเป็นความทุกข์ทรมานที่ยิ่งใหญ่ที่สุดอย่างหนึ่งที่มนุษย์เราต้องเผชิญ

การตีความ:
• ชิฆจฺฉา (Jighacchā): แปลว่า ความหิว
• ปรมา (Paramā): แปลว่า อย่างยิ่ง ที่สุด ยอดเยี่ยม
• โรคา (Rogā): แปลว่า โรค

พุทธภาษิตนี้เน้นย้ำว่า ความหิวเป็นสิ่งที่น่ากลัวและสามารถนำมาซึ่งความทุกข์ทรมานอย่างแสนสาหัส

ความสำคัญของอาหาร:

อาหารเป็นปัจจัยสำคัญในการดำรงชีวิตของมนุษย์ การขาดแคลนอาหารจะทำให้ร่างกายอ่อนแอ ป่วย และอาจถึงแก่ชีวิตได้

ความหิวจึงเป็นสิ่งที่มนุษย์เราต้องต่อสู้และเอาชนะ เพื่อที่จะมีชีวิตอยู่ต่อไปได้

ความหมายเชิงเปรียบเทียบ:

นอกจากความหมายโดยตรงแล้ว พุทธภาษิตนี้ยังมีความหมายเชิงเปรียบเทียบที่ลึกซึ้งกว่านั้น

ความหิวสามารถเปรียบได้กับความอยากและความปรารถนาในสิ่งต่างๆ ของมนุษย์

เมื่อเรามีความอยาก เราก็ย่อมต้องดิ้นรนแสวงหาสิ่งที่ต้องการ เมื่อไม่ได้ก็เป็นทุกข์ เมื่อได้มาแล้วก็กลัวว่าจะสูญเสีย เมื่อสูญเสียไปแล้วก็เป็นทุกข์

ดังนั้น ความหิวจึงเป็นเครื่องเตือนใจให้เราเห็นถึงความไม่เที่ยงของสรรพสิ่ง และให้เราปล่อยวางความอยากและความยึดมั่นถือมั่น

การเอาชนะความหิว:
การเอาชนะความหิวสามารถทำได้หลายวิธี
• การแสวงหาอาหาร: การทำงานเพื่อหาเลี้ยงชีพ และการผลิตอาหารให้เพียงพอต่อความต้องการ เป็นวิธีพื้นฐานในการเอาชนะความหิว
• การรู้จักพอ: การรู้จักพอในสิ่งที่เรามี และไม่ดิ้นรนไขว่คว้าในสิ่งที่เรายังไม่มี จะช่วยลดความอยากและความทุกข์จากความหิวได้
• การปฏิบัติธรรม: การปฏิบัติธรรม เช่น การเจริญสมาธิภาวนา จะช่วยให้จิตใจเราสงบและมีสติ ทำให้เราไม่ถูกความหิวครอบงำ

สรุป:

พุทธภาษิต "ชิฆจฺฉา ปรมา โรคา" สอนให้เราเห็นถึงความสำคัญของอาหาร และความทุกข์ทรมานจากความหิว

นอกจากนี้ ยังเป็นเครื่องเตือนใจให้เราเห็นถึงความไม่เที่ยงของสรรพสิ่ง และให้เราปล่อยวางความอยากและความยึดมั่นถือมั่น เพื่อที่จะได้พบกับความสุขที่แท้จริง

๛