อตฺถมฺหิ ชาตมฺหิ สุขา สหายา
สหายทั้งหลาย เมื่อมีความต้องการเกิดขึ้น ย่อมนํามาซึ่งความสุข

พุทธศาสนสุภาษิต
/ธรรมบท ขุทกนิกาย/


๏ พุทธสุภาษิต: อตฺถมฺหิ ชาตมฺหิ สุขา สหายา
คำอ่าน: อัด-ถัม-หิ ชา-ตัม-หิ สุ-ขา สะ-หา-ยา

คำแปล: เมื่อมีประโยชน์เกิดขึ้น สหายทั้งหลายนำมาซึ่งความสุข

คำอธิบาย:

พุทธสุภาษิตบทนี้เน้นย้ำถึงคุณค่าและความสำคัญของมิตรแท้หรือเพื่อนที่ดี โดยเฉพาะอย่างยิ่งในยามที่เราประสบกับความต้องการหรือความเดือดร้อน เมื่อเราเผชิญกับปัญหาหรือมีสิ่งที่ปรารถนา การมีเพื่อนที่ดีอยู่เคียงข้างจะนำมาซึ่งความสุขและความช่วยเหลือเกื้อกูล

• อตฺถมฺหิ ชาตมฺหิ (อัตถัมหิ ชาตัมหิ): แปลว่า "เมื่อมีประโยชน์เกิดขึ้น" หรือในบริบทนี้อาจหมายถึง "เมื่อมีความต้องการเกิดขึ้น" "เมื่อมีเรื่องราวเกิดขึ้น" หรือ "เมื่อมีเหตุการณ์สำคัญเกิดขึ้น" คำว่า "อตฺถ" ในภาษาบาลีมีความหมายหลากหลาย เช่น ประโยชน์ ความหมาย เรื่องราว ความต้องการ
• สุขา สหายา (สุขา สะหายา): แปลว่า "สหายทั้งหลายนำมาซึ่งความสุข" หรือ "เพื่อนทั้งหลายเป็นสุข" ในที่นี้ สื่อถึงว่าการมีเพื่อนที่ดีจะช่วยให้เรามีความสุขและสามารถผ่านพ้นสถานการณ์ต่างๆ ไปได้ด้วยดี

สรุป:
พุทธสุภาษิตบทนี้สอนให้เราเห็นคุณค่าของการมีมิตรแท้ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในยามที่เรามีความต้องการหรือเผชิญกับความยากลำบาก เพื่อนที่ดีจะคอยให้ความช่วยเหลือ สนับสนุน และเป็นกำลังใจ ทำให้เราสามารถก้าวข้ามอุปสรรคต่างๆ ไปได้อย่างมีความสุข การมีเพื่อนที่ดีจึงเป็นสิ่งสำคัญประการหนึ่งในชีวิตที่จะช่วยเติมเต็มและทำให้ชีวิตมีความหมายยิ่งขึ้น