อกฺโกเธน ชิเน โกธํ พึงชนะความโกรธ (ของเขา) ด้วยความไม่โกรธ (ของเรา)
อกฺโกเธน ชิเน โกธํ พึงชนะความโกรธ (ของเขา) ด้วยความไม่โกรธ (ของเรา)
พุทธศาสนสุภาษิต
/ธรรมบท ขุทกนิกาย/
๏ พุทธสุภาษิต: อกฺโกเธน ชิเน โกธํ
คำอ่าน: อัก-โก-เท-นะ ชิ-เน โก-ธัง
คำแปล: พึงชนะความโกรธ (ของเขา) ด้วยความไม่โกรธ (ของเรา)
คำอธิบาย:
• อกฺโกเธน (Akkodhena): ด้วยความไม่โกรธ (เป็นรูปกรรตุของการณ์ของ "อกฺโกธ" - ความไม่โกรธ)
• ชิเน (Jine): พึงชนะ (เป็นรูปกิริยาในความหมายของการแนะนำหรือควรทำ)
• โกธํ (Kodhaṃ): ซึ่งความโกรธ (เป็นรูปกรรมของ "โกธ" - ความโกรธ)
ดังนั้น เมื่อรวมกันแล้ว "อกฺโกเธน ชิเน โกธํ" จึงแปลโดยรวมว่า "พึงชนะความโกรธด้วยความไม่โกรธ" หรือ "ควรเอาชนะความโกรธของผู้อื่นด้วยความไม่โกรธของเรา"
ความหมายและสรุป:
พุทธสุภาษิตบทนี้เป็นหลักคำสอนที่สำคัญเกี่ยวกับการจัดการกับความโกรธ โดยเน้นย้ำว่า การตอบโต้ความโกรธด้วยความโกรธนั้นไม่ใช่วิธีที่ถูกต้อง แต่ควรเอาชนะความโกรธของผู้อื่นด้วยความเมตตา ความอดทน และความไม่โกรธของเราเอง
ความหมายโดยละเอียดและข้อคิดที่ได้จากพุทธสุภาษิตบทนี้:
• วงจรความโกรธ: ความโกรธมักจะก่อให้เกิดความโกรธตอบ การตอบโต้ด้วยความโกรธจะยิ่งทำให้สถานการณ์เลวร้ายลงและไม่สามารถแก้ไขปัญหาได้
พลังแห่งความไม่โกรธ: ความไม่โกรธเป็นพลังที่สงบและเยือกเย็น สามารถดับความร้อนรุ่มของความโกรธได้ การเผชิญหน้ากับความโกรธด้วยความสงบจะทำให้ฝ่ายตรงข้ามค่อยๆ ลดความโกรธลง
• ความอดทนและการให้อภัย: การเอาชนะความโกรธของผู้อื่นต้องอาศัยความอดทนอย่างสูง และบางครั้งอาจต้องมีการให้อภัย การถือโทษโกรธเคืองจะยิ่งบั่นทอนจิตใจของเราเอง
• การมีสติและปัญญา: เมื่อเผชิญกับความโกรธของผู้อื่น เราควรมีสติพิจารณาถึงสาเหตุของความโกรธนั้น และใช้ปัญญาในการตอบสนองอย่างเหมาะสม แทนที่จะปล่อยให้ความโกรธของเราครอบงำ
• การฝึกฝนตนเอง: การเอาชนะความโกรธไม่ใช่เรื่องง่าย ต้องอาศัยการฝึกฝนจิตใจให้มีความเมตตา กรุณา มุทิตา และอุเบกขาอยู่เสมอ การเจริญสติและการแผ่เมตตาเป็นวิธีปฏิบัติที่ช่วยลดความโกรธในใจของเราได้
• ผลดีของการไม่โกรธ: การเอาชนะความโกรธด้วยความไม่โกรธไม่เพียงแต่จะช่วยให้สถานการณ์คลี่คลายไปในทางที่ดีขึ้นเท่านั้น แต่ยังเป็นการรักษาจิตใจของเราให้สงบและมีความสุขอีกด้วย
สรุปได้ว่า: พุทธสุภาษิต "อกฺโกเธน ชิเน โกธํ" สอนให้เราใช้ความไม่โกรธ ความอดทน และความเมตตาในการเผชิญหน้ากับความโกรธของผู้อื่น การตอบโต้ด้วยความโกรธจะยิ่งทำให้ปัญหาบานปลาย ในขณะที่การใช้ความสงบและปัญญาจะช่วยให้เราสามารถเอาชนะความโกรธและนำมาซึ่งความสงบสุขทั้งแก่ตนเองและผู้อื่น ๛
