พาลา หเว นปฺปสํสนฺติ ทานํ
ชนพาลเท่านั้นย่อมไม่สรรเสริญทาน


พุทธศาสนสุภาษิต
/ธรรมบท ขุทกนิกาย/


๏ พาลา หเว นปฺปสํสนฺติ ทานํ ชนพาลเท่านั้นย่อมไม่สรรเสริญทาน เป็นพุทธพจน์ที่สอนให้เราเข้าใจถึงลักษณะของคนพาล และความสำคัญของการให้ทาน

ความหมาย:

• พาลา: คนพาล, คนโง่
• หเว: เท่านั้น, แน่แท้
• นปฺปสํสนฺติ: ไม่สรรเสริญ, ไม่ยกย่อง
• ทานํ: การให้, การบริจาค

ความหมายโดยรวม: คนพาลเท่านั้นที่จะไม่เห็นคุณค่าของการให้ทาน เพราะคนพาลมักจะมีความเห็นแก่ตัว ไม่เข้าใจถึงผลของการให้ทาน และอาจมองว่าการให้ทานเป็นการสูญเสีย

การตีความและขยายความ:

• ลักษณะของคนพาล: คนพาลมักจะมีจิตใจที่มืดมัว ไม่เข้าใจในบุญบาป ไม่เชื่อในผลของการกระทำ มักจะมีความเห็นแก่ตัว โลภ และตระหนี่ถี่เหนียว
• ความสำคัญของการให้ทาน: การให้ทานเป็นการกระทำที่สำคัญในพระพุทธศาสนา เพราะเป็นการลดความเห็นแก่ตัว และเป็นการสร้างบุญกุศล การให้ทานไม่เพียงแต่เป็นการช่วยเหลือผู้อื่น แต่ยังเป็นการพัฒนาจิตใจของตนเองให้ดีขึ้น
• การสรรเสริญทาน: การสรรเสริญทานหมายถึงการเห็นคุณค่าของการให้ทาน และการส่งเสริมให้ผู้อื่นทำทาน การสรรเสริญทานเป็นการแสดงออกถึงความเข้าใจในธรรม และเป็นการสร้างบุญกุศลอีกทางหนึ่ง

การนำไปปฏิบัติ:

• การพิจารณาตนเอง: เราควรพิจารณาตนเองว่าเรามีลักษณะของคนพาลหรือไม่ เช่น มีความเห็นแก่ตัว โลภ หรือตระหนี่ถี่เหนียวหรือไม่ ถ้ามี เราควรพยายามปรับปรุงตนเองให้ดีขึ้น
• การให้ทาน: เราควรให้ทานเมื่อมีโอกาส ไม่ว่าจะเป็นการให้ทานแก่ผู้ยากไร้ การช่วยเหลือผู้อื่น หรือการบริจาคเพื่อการกุศล
• การส่งเสริมการให้ทาน: เราควรส่งเสริมให้ผู้อื่นทำทาน และร่วมกันสร้างสังคมแห่งการแบ่งปัน

ประโยชน์:

• ลดความเห็นแก่ตัว: การให้ทานช่วยลดความเห็นแก่ตัว และทำให้เรามีความเอื้อเฟื้อเผื่อแผ่มากขึ้น
• สร้างบุญกุศล: การให้ทานเป็นการสร้างบุญกุศล ซึ่งจะนำมาซึ่งความสุขและความเจริญ
• พัฒนาจิตใจ: การให้ทานช่วยพัฒนาจิตใจของเราให้ดีขึ้น ทำให้เรามีความเมตตา กรุณา และมีจิตใจที่สูงขึ้น

๏ สรุป:

พาลา หเว นปฺปสํสนฺติ ทานํ ชนพาลเท่านั้นย่อมไม่สรรเสริญทาน เป็นพุทธพจน์ที่สอนให้เราเข้าใจถึงความสำคัญของการให้ทาน และการละทิ้งลักษณะของคนพาล เพื่อพัฒนาตนเองให้เป็นคนดีและมีความสุข
๛