ในความเป็นจริงแล้วเรื่องของกรรม
มันก็คือเรื่องของเหตุกับผลนั่นเอง
ถ้าเราทำเหตุอย่างนี้ ผลมันก็เป็นอย่างนี้
ทำเหตุอีกอย่างหนึ่ง ผลก็เป็นอีกอย่างหนึ่ง
มันเป็นเรื่องของเหตุกับผล
ธรรมะของพระพุทธเจ้าเต็มไปด้วยเรื่องเหตุกับผลทั้งนั้น
ไม่มีอะไรเลื่อนๆ ลอยๆ พิสูจน์ไม่ได้
ฉะนั้นคำสอนของท่านจะเป็นเรื่องของเหตุกับผล

อย่างถ้าเรามีตัณหา มีความอยากเกิดขึ้น
ผลคือความทุกข์จะต้องเกิดขึ้น
ฉะนั้นความอยากเกิดขึ้นเมื่อไร
จิตก็สร้างภพทันทีเลย ตัณหาเป็นผู้สร้างภพ
ภพก็คือความดิ้นรนปรุงแต่งของจิต
แล้วทันทีที่เกิดความดิ้นรนปรุงแต่งของจิต
ความทุกข์ก็เกิดขึ้นทันทีเลย
มันไม่มีใครคัดค้านได้ มันเป็นสัจธรรมอย่างนี้
เพราะฉะนั้นถ้าเราทำเหตุคือตัณหา
ผลก็คือความทุกข์

ถ้าเราทำเหตุ
คือศีล สมาธิ ปัญญา หรืออริยมรรคมีองค์ 8
สิ่งที่เราได้คือความพ้นทุกข์ ความดับทุกข์
อันนี้ก็ไม่มีใครกล้าเถียงได้เพราะว่ามันเป็นสัจธรรม

หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช
วัดสวนสันติธรรม
24 มีนาคม 2567



Dhamma.com