หากไม่มีสติ เราจะรู้สึกว่าความเจ็บปวดทั้งทางกายและใจแยกไม่ออกจากความไม่อยากเจอทุกข์

หากไม่มีสติ เราจะรู้สึกว่าปัญหาความเป็นอยู่ทางโลกและคนรอบตัวแยกไม่ออกจากความไม่อยากเจอปัญหานั้น

พระพุทธองค์ทรงอุปมาความเจ็บปวดและความไม่สบายกายไม่สบายใจในชีวิตว่าเปรียบเสมือนการถูกยิงด้วยลูกศร ทว่า ตัณหาและความกลัวต่างๆ ที่เกิดขึ้นจากความเจ็บปวดนั้นเป็นดังยาพิษที่เราละเลงบนหัวลูกศรด้วยตัวเราเอง

การไม่อยากเจอความเจ็บปวดความไม่สบายย่อมขยายทุกข์ให้เพิ่มพูนขึ้น ผลก็คือ เราตกเป็นเหยื่อของความเครียด ความชิงชัง ความโมโห ความกังวล ความหดหู่ซึมเศร้าและความสิ้นหวัง

ด้วยการอาศัยสติและความอดทน เราจะไม่รู้สึกต่อต้านเมื่อต้องเผชิญกับความเจ็บปวดและความไม่สบายต่างๆ ที่เราหลีกเลี่ยงไม่ได้ เมื่อเป็นอิสระจากปฏิกิริยาทางจิตอันเกิดจากตัณหา เราจะเผชิญกับความเจ็บปวดได้โดยไม่ต้องทุกข์ การจำแนกความแตกต่างระหว่างความเจ็บปวดกับความทุกข์ได้ ถือเป็นการค้นพบอันยิ่งใหญ่ประการหนึ่งเท่าที่เคยมีมา

ธรรมะคำสอน โดย พระอาจารย์ชยสาโร
แปลถอดความ โดย ปิยสีโลภิกขุ