พระอาจารย์เหรียญ วรลาโภ
วัดอรัญญบรรพต
อ.ศรีเชียงใหม่ จ.หนองคาย

...

บางคนก็ไม่สำรวมวาจาของตน นึกว่าตนนั้นมีอิสระที่จะพูดอะไรก็พูดได้ตามประสงค์
แต่แท้ที่จริงแล้ว..แต่แท้ที่จริงแล้วโลกอันนี้มันมีกฎเกณฑ์ มันมีระเบียบอยู่
ก็อย่างว่ามีดีกับชั่ว ถ้าใจดีมันก็พูดดีไป ถ้าใจชั่วมันก็พูดชั่วไป
การกล่าววาจานั้นมันเนื่องมาแต่ใจ การกระทำอะไรทางกายก็เหมือนกัน
มาแต่ใจหมดนั่นแหละ ดังนั้นการที่บุคคลจะเว้นจากการพูดเท็จ
พูดส่อเสียด พูดคำหยาบ พูดเพ้อเจ้อต่างๆหมู่นี้ได้
เพราะอาศัยฝึกใจนี้ให้รักต่อความจริง แล้วก็ให้นึกถึงว่า
คำพูดนี้น่ะมันร้ายแรงยิ่งกว่าอาวุธภายนอก มีปืนเป็นต้น

เพราะว่าการที่คนเราจะรบกันน่ะด้วยอาวุธยุทธภัณฑ์ มันต้องรบกันด้วยปากซะก่อน
ด่ากันไปด่ากันมา เอาล่ะเมื่อมันโกรธขึ้นสุดขีดแล้วก็ทนไม่ไหวแล้วนี่
ก็ยกกองทัพไปห้ำหั่นกันลงไป ถ้าเป็นเรื่องส่วนบุคคลก็เหมือนกัน
ต้องโต้เถียงกันซะก่อน โต้กันไปเถียงกันมา ความโกรธมันขึ้นสุดขีดแล้ว
ก็เอาแล้วประหัตประหารกันแล้วด้วยอาวุธต่างๆแล้ว นี่มันเป็นอย่างนี้

ไอ้บุคคลที่ไม่เห็นโทษแห่งคำพูด ไม่ระวัง ไม่เลือกคัดจัดสรรการพูดการจา
แล้วนำทุกข์นำภัยมาให้จริงๆน่ะ ท่านจึงผูกเป็นคำโคลงไว้ว่า
"อาวุธใดในพิภพไม่ลบปาก แม้นน้อยมากฟันฟาดขาดเป็นสิน
จะเดชร้ายจะขายกิน สิ้นไตรภพจบเจรจา" ดังนี้
อันนี้มันก็เป็นความจริงอยู่แล้วนะ เป็นความจริงอยู่แล้วดังอธิบายมานั้น

ดังนั้นจึงพากันฝึกการกล่าววาจาให้มันดีมันงาม กล่าวแต่คำจริง
อย่าไปพูดส่อเสียดให้เขาทะเลาะวิวาทกัน อย่าไปพูดคำหยาบต่อใคร
เพราะใครก็ไม่ชอบคำหยาบนี้น่ะ ต้องระวังคำพูดอย่าไปพูดเพ้อเจ้อเหลวไหล
พูดไม่มีเหตุไม่มีผล พูดไม่รู้จักกาลเวลา อย่างนี้มันก็มีโทษเหมือนกัน เรื่องมันน่ะ


ให้สำคัญเรื่องการกล่าววาจาให้มากทีเดียวน่ะ อย่าไปละเลยไป
การปฏิบัติธรรมในพระพุทธศาสนานี้ มันต้องมีสติสัมปชัญญะระลึกก่อนเสมอที่จะพูดอะไร
อย่าไปวู่วามไปตามอำนาจของกิเลส ต้องยับยั้งใจเสียก่อนเรื่องสำคัญๆที่จะพูดนั้นน่ะ
ถ้าพูดออกไปแล้วมันกระทบกระทั่งกับใคร เป็นทุกข์เดือดร้อนหรือไม่หนอ..
ก็รู้ ถ้าหากกำหนดพิจารณาน่ะ ในสังคมนี้ถ้าเราพูดเรื่องอย่างนี้ออกไป
มันจะกระทบกระทั่งคนบางคนบางพวกให้เสียใจ เจ็บใจ อย่างนี้แล้วก็ไม่พูดมันแหละ
ถ้าได้พิจารณาเห็นว่า ไม่กระทบกระเทือนใครแหละอย่างนี้ก็จึงค่อยพูดไปอย่างนี้นะ
ต้องฉลาดพูดในเวลาเข้าสังคมคนเราน่ะ อย่าไปพูดตามอารมณ์ตามกิเลส
ถ้าพูดตามกิเลสแล้วไม่ได้ บางทีก็ชั่วไปเลวทรามไป
อำนาจกิเลสน่ะมันเป็นอย่างนั้น มันเนื่องมาแต่ใจทั้งนั้นนะ