ปาปํ ปาเปน สุกรํ
คนชั่วทำบาปได้ง่ายดาย

พุทธศาสนสุภาษิต
/อุทาน ขุทฺทกนิกาย/

- - - - - - - - - - - -
๏ ปาปํ ปาเปน สุกรํ ความหมายว่า "คนชั่วทำบาปได้ง่ายดาย" เป็นคำสอนในพระพุทธศาสนาที่เตือนให้พิจารณาการกระทำของตน

คำแปลและคำอธิบาย

• ปาปํ: บาป, ความชั่ว
• ปาเปน: โดยคนชั่ว
• สุกรํ: ทำได้ง่าย

สุภาษิตนี้สอนว่า คนที่จิตใจต่ำทราม มีความชั่วร้ายอยู่ในใจ ย่อมกระทำความชั่วได้โดยง่าย เพราะจิตใจของเขาไม่มีเครื่องเหนี่ยวรั้ง หรือความละอายต่อการทำบาป

ความหมายโดยรวม

สุภาษิตนี้เตือนให้เราพิจารณาจิตใจของตนเอง ว่ามีความดีงาม หรือความชั่วร้ายครอบงำอยู่ หากจิตใจของเรามีแต่ความชั่วร้าย ก็จะทำให้เราทำบาปได้ง่าย และนำพาชีวิตไปสู่ความเสื่อม

ข้อคิดและคติสอนใจ

• การควบคุมจิตใจตนเองเป็นสิ่งสำคัญ: เราควรฝึกฝนจิตใจให้มีคุณธรรม จริยธรรม และความเมตตา เพื่อป้องกันไม่ให้เราทำความชั่ว
• การทำความชั่วเป็นสิ่งที่ง่าย แต่การทำความดีเป็นสิ่งที่ยาก: การทำความดีต้องอาศัยความอดทน ความพยายาม และการฝึกฝนตนเอง
• ควรหลีกเลี่ยงการทำความชั่ว: การทำความชั่วจะนำมาซึ่งความทุกข์ และผลกรรมที่ไม่ดีในภายหลัง

ตัวอย่าง

คนที่ชอบลักขโมย เมื่อมีโอกาสก็จะลักขโมยได้ง่าย เพราะจิตใจของเขาไม่ได้ยับยั้งการกระทำดังกล่าว
คนที่โกรธง่าย เมื่อมีใครมาทำให้โกรธ ก็จะแสดงความโกรธออกมาอย่างรุนแรง เพราะเขาไม่ได้ฝึกฝนการควบคุมอารมณ์

สรุป
สุภาษิต "ปาปํ ปาเปน สุกรํ" เป็นเครื่องเตือนใจให้เราพิจารณาจิตใจของตนเอง และฝึกฝนตนเองให้เป็นคนดี เพื่อที่จะไม่ทำความชั่ว และนำพาชีวิตไปสู่ความเจริญ
๛