สตญฺจ คนฺโธ ปฏิวาตเมติ
กลิ่นของสัตบุรุษ ย่อมทวนลมไปได้

พุทธศาสนสุภาษิต
/ธรรมบท ขุทกนิกาย/

- - - - - - - - - - - - -
๏ "สตญฺจ คนฺโธ ปฏิวาตเมติ" เป็นพุทธศาสนสุภาษิตที่มีความหมายว่า "กลิ่นของสัตบุรุษ ย่อมทวนลมไปได้"

คำแปลและความหมาย
• สตญฺจ: ของสัตบุรุษ, ของคนดี
• คนฺโธ: กลิ่น
• ปฏิวาตเมติ: ย่อมทวนลมไป, ย่อมไปทวนลม

เมื่อรวมกันแล้ว "สตญฺจ คนฺโธ ปฏิวาตเมติ" จึงมีความหมายว่า "กลิ่นของคนดีย่อมทวนลมไปได้" หรือ "ชื่อเสียงและคุณงามความดีของคนดีย่อมขจรขจายไปทั่ว แม้จะอยู่ในสถานการณ์ที่ยากลำบาก"

คำสอนและข้อคิด
พุทธศาสนสุภาษิตบทนี้สอนให้เราเห็นถึงอานิสงส์ของการทำความดี คนที่ทำความดี แม้จะไม่ได้หวังผลตอบแทน แต่ชื่อเสียงและคุณงามความดีของเขาย่อมขจรขจายไปทั่ว เป็นที่เคารพรักของคนทั้งหลาย

การทำความดีเปรียบเสมือนการปล่อยกลิ่นหอม ซึ่งจะกระจายไปได้ไกล แม้กระทั่งทวนลม เหมือนกับชื่อเสียงของคนดี ที่จะคงอยู่แม้เวลาจะผ่านไปนานเพียงใด

ความหมายโดยนัย
สุภาษิตนี้ไม่ได้หมายถึงกลิ่นจริงๆ แต่เป็น กลิ่นแห่งคุณงามความดี ซึ่งเป็นสิ่งที่จับต้องไม่ได้ แต่สามารถรับรู้ได้ด้วยใจ การทำความดี การประพฤติตนเป็นคนดี จะทำให้ชื่อเสียงของเราเป็นที่รู้จักและได้รับการยกย่อง แม้ว่าเราจะไม่ได้อยู่ในสถานะที่โดดเด่น หรือมีอำนาจใดๆ ก็ตาม

ตัวอย่าง
บุคคลที่ทำคุณประโยชน์แก่สังคม แม้จะไม่ได้มีชื่อเสียงโด่งดัง แต่คุณงามความดีของเขาก็จะเป็นที่จดจำและกล่าวขานไปนาน
คนที่ประพฤติตนเป็นคนดี มีคุณธรรม แม้จะอยู่ในสภาพแวดล้อมที่ไม่ดี แต่ชื่อเสียงและคุณงามความดีของเขาก็จะโดดเด่นออกมา

สรุป
"สตญฺจ คนฺโธ ปฏิวาตเมติ" เป็นพุทธศาสนสุภาษิตที่เตือนให้เราเห็นความสำคัญของการทำความดี การทำความดีไม่เพียงแต่จะนำความสุขมาให้ตนเองเท่านั้น แต่ยังส่งผลดีต่อสังคมและผู้อื่นอีกด้วย
๛