พจนานุกรมพุทธศาสน์ ฉบับประมวลศัพท์ ไทย-อังกฤษ

พจนานุกรมพุทธศาสน์ ฉบับประมวลศัพท์

พระธรรมปิฎก (ป. อ. ปยุตฺโต)

ก

กฏัตตากรรม	casual act; cumulative or reserve karma.
กฐิน	the Kathin ceremony; the annual robe-presentation ceremony (in the month following the end of the Rains Retreat); post-lenten robe-offering; Post-Retreat Robe-Presentation.
กตเวที	one who reciprocates the done favour.
กตัญญุตา	gratitude; gratefulness; appreciation.
กตัญญู	adj. grateful; obliging; knowing the done favour.
กตัญญูกตเวทิตา	the quality of being a grateful person; gratitude; gratefulness.
กตัญญูกตเวที	one who is thankful for benefits received and reciprocates them.
กตัตตากรรม	ดู กฏัตตากรรม.
กถาวัตถุ	1. “Points of Controversy”; name of the fifth book of the Abhidhamma Pitaka. 2. a subject of discussion.
กรมการศาสนา	Department of Religious Affairs.
กรรม	1. Karma; Kamma; a volitional action; action; deed; good and bad volition. 2. work; job; activity; transaction.
กรรมกิเลส	an action causing impurity; depravity of action; vice of conduct.
กรรมฐาน	subjects of meditation; meditation exercises; the act of meditation or contemplation; ground for mental culture.
กรรมนิยาม	order of act and result; the Law of Karma.
กรรมบถ	course of action; way of action; Karma as the way leading to the woeful or blissful existences.
กรรมภพ	Karma-process; the active process of becoming.
กรรมวาจา	the formal words of an act; text of a formal act, i.e. a motion (ญัตติ) together with one or three proclamations (อนุสาวนา) that may follow.
กรรมวาจาจารย์	Act-Announcing Teacher; (First) Ordination-Teacher.
กรวดน้ำ	v. to pour the water of dedication (to transfer merit to other beings).
กระถางธูป	incensory; censer.
กราบ	to bow to the ground; to pay respect by making the five-point prostration; to prostrate.
กรุณา	compassion; pity.
กลด	a sunshade; umbrella-like tent.
กลละ	the embryo in the first week after conception.
กษัตริย์	1. a man of the warrior caste; the warrior-ruler; nobles. 2. a king.
กสิณ	a meditational device; object of meditation; the method of inducing concentration by grazing at any of the ten objects, viz., earth, water, fire, air, blue, yellow, red, white, space and light.
กังขา	doubt; uncertainty.
กัณฑ์	1. a chapter, portion or part (of a religious book). 2. a sermon.
กัณฑ์เทศน์	offerings for a sermon.
กัป, กัลป์	1. an aeon; world-aeon; world-age; world-cycle; world-period. 2. the life-term; life-period; the duration of life.
กัปปพินทุ	a smudge that makes a new robe allowable; dark mark or small black dot applied to a new robe to make it lawful. v. (ทำกัปปพินทุ) to make a robe allowable by applying a disfiguring smudge (by which the owner can identify it); mark with a smudge.
กัปปิยการก	one who makes things suitable for a monk; attendant of a monk.
กัมม-	ดู กรรม-.
กัลปนา	1. merit dedicated to the departed. 2. ดู ที่กัลปนา.
กัลยาณมิตตตา	good friendship; good company; association with the virtuous.
กาม	sense-desire; desire; sensuality; an object of sensual enjoyment; sensual pleasures.
กามคุณ	sensual pleasure; objects of sensual enjoyment.
กามฉันท์	sensual desire; excitement of sensual pleasure.
กามตัณหา	sensual craving; craving for sensual pleasures.
กามภพ	the sphere or state of existence dominated by sensual pleasures; Sensuous Existence; Sense-Sphere.
กามราคะ	sensual passion; sensual lust; sense-desire; sensuality.
กามโลก	the world of sense-desire; the Sense-Sphere; the world of sensual pleasures.
กามวิตก	thought of sensual pleasures.
กามสังวร	sexual restraint.
กามสุข	worldly happiness; happiness arising from sensual pleasures.
กามสุขัลลิกานุโยค	Self-Indulgence; sensual indulgence; the constant attachment to sensual pleasures.
กามาวจร	belonging to the Sense-Sphere.
กามาวจรภูมิ	the Sensuous Plane of Existence; the Sense-Sphere; the Sensuous-Sphere.
กามุปาทาน	Sensuous Clinging; attachment to sensuality.
กาเมสุมิจฉาจาร	sexual misconduct; sensual misconduct; unlawful sexual intercourse; adultery.
กาย	1. the body; material body. 2. the body of psychic factors, namely, Vedana, Sanna and Sankhara.
กายกรรม	bodily action; actions performed by the body.
กายคตาสติ	mindfulness with regard to the body; reflection or contemplation on the 32 impure parts of the body.
กายทวาร	1. the body-door; body-avenue; the outlet of bodily senses. 2. the body-door; the channel of bodily action.
กายทุจริต	misconduct by the body; misconduct in action.
กายวิญญัติ	bodily intimation; bodily expression.
กายวิญญาณ	body-consciousness; consciousness by means of touch.
กายวิเวก	seclusion of the body.
กายสังขาร	bodily formation, i.e. in-breath and out-breath.
กายสัมผัส	bodily contact; bodily touch.
กายสุจริต	good conduct in action; good conduct by the body; bodily good conduct.
กายานุปัสสนา	the contemplation of the body; mindfulness as regards the body.
กายิกสุข	physical pain; bodily pain; physical suffering.
การเปรียญ	preaching hall; study hall.
กาลมรณะ	timely death.
กาลัญญุตา	the quality of one who knows the proper time; knowing the proper time; knowledge of how to choose and keep time.
กาสาวพัสตร์	cloth dyed with astringent decoction; the yellow robe; ochre robes.
กำเนิด	ดู โยนิ.
กิงกรณีเยสุ ทักขตา	the willingness to give a helping hand.
กิจจาธิกรณ์	business to be enacted by the Sangha; legal questions concerning obligations; duties.
กิจวัตร	religious routine; daily religious observances.
กิริยาจิต	functional consciousness; inoperative consciousness.
กิเลส	defilements; impurities; impairments.
กิเลสกาม	sensuality as defilement; subjective sensuality; desire; lust.
กุกกุจจะ	remorse; brooding; confusing; repentance; worry.
กุฎี	an adobe of a Buddhist monk or novice; a monk’s cell; a monk’s lodging; dormitory; living quarters of monks.
กุลุปกะ	a family-frequenter; family-friend monk; family mentor.
กุศล	adj. Wholesome; meritorious; moral; skilful; Karmically wholesome. n. merit; good action; virtue; the good; the happy and auspicious; wholesome action.
กุศลกรรม	wholesome or meritorious action; right conduct.
กุศลจิต	meritorious thought; moral or wholesome consciousness.
กุศลเจตนา	right or wholesome volition; good intention.
กุศลมูล	(the three) roots of good; root of good action; karmically wholesome root; the wholesome roots.
กุศลวิตก	wholesome thought.
กุหนา	deceit; fraud; hypocrisy; trickery.
เกตุมาลา	garland of rays round the Buddha’s head; the halo.
เกิดใหม่	ดู ชาติหน้า
โกธะ, โกรธ	anger; furious or wrathful passion.
โกศ	mortuary urn; funeral urn.
โกสัชชะ	idleness; indolence; sloth.