ถ้าใครล่วงเกินเรา เช่น ทำให้เกิดความเสียหายต่อทรัพย์สมบัติเงินทองหรือชื่อเสียง สิ่งแรกที่ควรทำ คือ ป้องกันจิตไม่ให้ความโกรธครอบงำ เพราะในภาพรวมของชีวิต ความโกรธย่อมมีผลร้ายต่อเรามากกว่าการกระทำหรือคำพูดของคนอื่นอยู่เสมอ

จิตสงบพอสมควรแล้วถามตัวเองว่า
๑. การกระทำหรือคำพูดนี้ เขาเจตนาหรือไม่เจตนา
๒. ความเสียหายที่เกิดขึ้น เบาหรือหนัก

ถ้าเขาทำเพราะพลาดพลั้ง หรือประมาทและมีผลกระทบน้อย ลืมเสียเถอะ ถ้าเขาทำเพราะพลาดพลั้ง หรือประมาทและมีผลกระทบหนัก ถ้าเป็นได้คุยกับเขาว่าจะต้องเปลี่ยนแปลงอะไรบ้าง จึงจะไม่เกิดปัญหาอย่างนี้อีกต่อไป

ถ้าเขาเจตนาทำ ถ้าเขาแกล้ง แต่ผลเสียหายน้อย พยายามเฉยๆ ไว้ ผู้ที่ทำอยากให้เราเจ็บใจ ก็อย่าให้เขาสมอยาก อดทน พิจารณาเหตุปัจจัยต่างๆ ที่ทำให้คนนั้นไม่ชอบเรา ถ้ามีอะไรที่เราควรปรับปรุงแก้ไขก็จัดการไป อย่าโต้ตอบ ไม่แสดงอาการเจ็บใจไม่นานเขามักจะเบื่อไปเอง

ถ้าเขาเจตนาและทำให้เกิดความเสียหายมาก เราต้องใช้ปัญญา (ปลอดจากความโกรธ) พิจารณาว่าควรจะตอบสนองอย่างไรจึงจะดีที่สุด เป็นเรื่องที่ควรอดทน ควรไกล่เกลี่ย หรือควรแจ้งตำรวจ เป็นต้น ความเหมาะสมและความฉลาดในการตัดสินและการกระทำของเราจะขึ้นอยู่กับเราตั้งสติให้ตั้งมั่นได้ไหม

พระอาจารย์ชยสาโร