ความพอดีอยู่ที่ไหน แค่ไหนจึงจะไม่มากไป ไม่น้อยไป การรู้จักความพอดีเป็นทักษะชีวิตที่สำคัญมากที่สุดเรื่องหนึ่ง แต่ไม่ค่อยมีใครเห็นคุณค่าสักเท่าไหร่

แน่นอนว่า เราคงไม่มีคำตอบตายตัวว่าความพอดีอยู่ตรงไหน เพราะย่อมขึ้นอยู่กับบุคคลและบริบทแวดล้อม แม้แต่คนคนเดียวกัน ความพอดีในแต่ละเรื่องก็ไม่เท่ากัน ควรกินอาหารแค่ไหน ควรพักผ่อนมากน้อยแค่ไหน ควรให้เวลากับความสนุกสนานบันเทิงเท่าไร ควรมีข้าวของเงินทองเท่าไร เรื่องเหล่านี้คงกำหนดขอบเขตชัดเจนได้น้อยมาก สังคมบริโภคมักส่งสัญญาณบอกเราว่า “ยิ่งมากยิ่งดี” ซึ่งตรงกับสัญชาตญาณของเราที่มักจะถือว่า อะไรทำให้เรารู้สึกดีนั่นต้องเป็นสิ่งที่ดีสำหรับเราด้วย การจะหาจุดพอเหมาะพอดีสำหรับชีวิตนั้น เราจำเป็นต้องฝึกให้มีสติรู้ความต้องการที่แท้จริงของกายและใจ

หลักสำคัญคือฝึกนิสัยตั้งคำถามกับตัวเองว่า แค่ไหนจึงจะพอดีในขณะนี้ การถามตัวเองแบบนี้ทุกครั้งจะช่วยสร้างความรู้เท่าทันจนเราไม่ถูกความโลภครอบงำจิตใจ

คำแนะนำง่ายๆ มีอยู่ว่า ขณะกำลังเพลิดเพลินกับสิ่งที่ชอบ ขอให้เลิกเสีย--อย่างน้อยก็สักชั่วครู่--ก่อนจะนึกอยากเลิก (เช่น หยุดกินของอร่อย ก่อนจะอิ่มสักสองสามคำ)

ธรรมะคำสอน โดย พระอาจารย์ชยสาโร