ชิเน กทริยํ ทาเนน

พึงชำนะความตระหนี่ (ของเขา) ด้วยความให้ (ของเรา)


พุทธศาสนสุภาษิต
/ธรรมบท ขุทกนิกาย/

☼
ชิเน กทริยํ ทาเนน: พึงชำนะความตระหนี่ (ของเขา) ด้วยความให้ (ของเรา)
พุทธภาษิตนี้เป็นคำสอนที่ทรงคุณค่าในพระพุทธศาสนา มุ่งเน้นให้เห็นถึงความสำคัญของการให้ และการเอาชนะความตระหนี่ถี่เหนียวในใจตนเองและผู้อื่น

ความหมายโดยรวม:

"ชิเน กทริยํ ทาเนน" แปลว่า "พึงชนะความตระหนี่ (ของเขา) ด้วยความให้ (ของเรา)"

ความหมายคือ การเอาชนะความตระหนี่ของผู้อื่น ไม่ว่าจะเป็นความตระหนี่ในทรัพย์สิน สิ่งของ หรือแม้แต่ความรู้ ด้วยการให้ของเราเอง

การตีความ:

• กทริยํ (Kadariyaṃ): แปลว่า ความตระหนี่ ความถี่เหนียว ความหวงแหน
• ทาเนน (Dānena): แปลว่า การให้ การแบ่งปัน
• ชิเน (Jine): แปลว่า พึงชนะ พึงเอาชนะ

พุทธภาษิตนี้ไม่ได้มุ่งเน้นเพียงการเอาชนะความตระหนี่ของผู้อื่นเท่านั้น แต่ยังเป็นการเตือนตนเองให้เอาชนะความตระหนี่ในใจของตนเองด้วย

ความสำคัญของการให้:

การให้เป็นคุณธรรมที่สำคัญในพระพุทธศาสนา การให้ไม่เพียงแต่เป็นการแบ่งปันสิ่งของแก่ผู้อื่น แต่ยังเป็นการชำระล้างจิตใจให้ปราศจากความตระหนี่และความเห็นแก่ตัว

การให้เป็นการแสดงออกถึงความเมตตา ความเอื้อเฟื้อเผื่อแผ่ และความปรารถนาดีต่อผู้อื่น การให้จะนำมาซึ่งความสุขและความเจริญทั้งแก่ผู้ให้และผู้รับ

วิธีเอาชนะความตระหนี่:

• พิจารณาโทษของความตระหนี่: ความตระหนี่เป็นสิ่งที่นำมาซึ่งความทุกข์และความเสื่อม ความตระหนี่จะทำให้เราไม่สามารถมีความสุขได้อย่างแท้จริง เพราะใจของเราจะถูกผูกไว้กับความหวงแหน
• ฝึกการให้: เริ่มจากการให้สิ่งเล็กๆ น้อยๆ ก่อน เช่น การแบ่งปันอาหาร เครื่องใช้ หรือแม้แต่การให้ความช่วยเหลือผู้อื่น เมื่อเราฝึกให้บ่อยๆ ใจของเราก็จะค่อยๆ คลายจากความตระหนี่
• เจริญเมตตาภาวนา: การเจริญเมตตาภาวนาจะช่วยให้เรามีจิตใจที่อ่อนโยนและเมตตา เมื่อเรามีเมตตา เราก็จะอยากแบ่งปันความสุขให้กับผู้อื่น
• คบคนดี: การคบคนดีจะช่วยให้เราได้รับคำแนะนำและแรงบันดาลใจในการทำความดี เมื่อเราเห็นตัวอย่างของคนที่ชอบให้ เราก็จะอยากทำตาม

สรุป:

พุทธภาษิต "ชิเน กทริยํ ทาเนน" สอนให้เราเอาชนะความตระหนี่ด้วยการให้ การให้เป็นคุณธรรมที่สำคัญที่จะนำมาซึ่งความสุขและความเจริญทั้งแก่ผู้ให้และผู้รับ การฝึกให้เป็นหนทางสำคัญในการพัฒนาตนเองให้เป็นคนดีและมีคุณธรรม

๛